اگر «وام بدون کارمزد» بانک قرض الحسنه رسالت را با «طرح مهربانی» بانک ملی مقایسه کنید، می بینید که هر دو وامی قرض الحسنه اند؛ اما این کجا و آن کجا !!
به گزارش خط اول، در «طرح مهربانی» چند بانک دولتی مدت‌هاست با تبلیغات پر سروصدا؛ مردم را دعوت به دریافت وام قرض‌الحسنه ۳۰۰ میلیون تومانی با کارمزد ۴ درصد می‌کنند، شرایطی که بانک‌ها برای دریافت این وام گذاشته‌اند، آن‌قدر عجیب و پیچیده است که حتی بوی ربوی بودن آن نیز به مشام می رسد، مطابق این وام، اگر ۵۰۰ میلیون تومان را به مدت ۱۸ ماه در یک بانک دولتی سپرده‌گذاری کنید، بعد از یک سال و نیم، بانک به شما ۳۰۰ میلیون تومان وام می‌دهد! گذشته از اینکه در این یک سال و نیم پولی که شما در بانک گذاشته‌اید با تورم موجود چه بلایی سرش می‌آید و چقدر از ارزش آن کاسته می‌شود، باید ۳۷ میلیون تومان در مجموع اقساط ۶۰ ماهه، به عنوان کارمزد هم پرداخت کنید! چنین شیوه تسهیلات‌دهی بی‌شباهت به قرارداد «ترکمانچای» نیست.
در مقابل اما یکی از بانک های خصوصی این روزها از طرحی رونمایی کرده که برخلاف «طرح نامهربان مهربانی»، به شدت عام المنفعه است و از آن به عنوان «وام قرض الحسنه بدون کارمزد» یاد می کند.
البته آنها تا همین امروز هم در اقدامی شایسته، وام های قرض الحسنه چهار درصدی مرسوم را با دو درصد کارمزد پرداخت می کردند، اما مدیران این بانک خصوصی معتقدند؛ از آنجاکه قرض الحسنه ریشه ای شرعی دارد، همین کارمزد اندک هم جایز نیست. از همین رو در کنار وام های قرض الحسنه دو درصدی، اعطای وام بدون کارمزد را نیز در دستور کار قرار دادند.
نکته جالب اما اینجاست که این بانک خصوصی که "بانک قرض الحسنه رسالت" نام دارد، انگار بر وی الهام شده بود که روزی بناست «وام بدون کارمزد» دهد، از همین رو از سال 1395 یعنی از حدود هفت سال پیش، بانکداری بدون شعبه را کلید زده بود و بالاخره در سال1400 به افق مدنظر دست پیدا کرد و همه شعب فیزیکی خود را بست و در بستر فضای مجازی فعالیت های خود را بسط و گسترش داد، نکته جالب ماجرا اینجا بود که مقدمه تحقق و پیش نیاز «وام قرض الحسنه بدون کارمزد» بانکداری بدون شعبه است.
چراکه اعطای وام بدون کارمزد بلاشک درآمد قابل توجهی از بانک را کاهش می داد، از همین رو آنها برای اینکه بتوانند این تسهیلات را بپردازند، باید هزینه هایشان را کاهش می دادند، در همین راستا مراکز هزینه خود را شناسایی کردند و درصدد حذف آن برآمدند. یکی از مهمترین راه های کاهش هزینه هم حذف شعب فیزیکی بانک بود که رسالت خواسته یا ناخواسته از سال 1395 کلید زده بود و سال 1400 موفق شد به آن دست پیدا کند.
البته برای تحقق پرداخت وام قرض الحسنه بدون کارمزد باید گام دیگری نیز برای کاهش هزینه ها برداشته می شد که آن استفاده مردم به طور مستقیم از خدمات شرکت ها و موسسات خدمات دهنده بود، این مهم نیز به درستی انجام شد تا مشتریان هزینه خدماتی همچون تهیه و چاپ کارت، ارسال مرسولات، اعتبارسنجی و ... را به جای بانک، به شرکت ها و موسسات خدمات دهنده پرداخت کنند.
شاید برخی بگویند مردم هزینه این خدمات را در نهایت پرداخت می کنند، چه فرقی می کند به بانک پرداخت کنند یا موسسات خدمات دهنده؟ ولی در پاسخ باید گفت با تغییر محل پرداخت این هزینه ها از بانک به شرکت ها، هم میزان هزینه این خدمات درصدی کاهش پیدا می کند و هم اینکه همان هزینه اندک را می توان به صورت اقساطی پرداخت کرد، در هر صورت این مهم کسب و کار بانک نبود و بهتر بود به صاحبان اصلی اش واگذار می شد.
به این ترتیب با شناسایی و حذف مراکز هزینه، بانک قرض الحسنه رسالت توانست ۸۰ درصد هزینه‌هایش را حذف کند تا با خیال راحت اقدام به اعطای وام بدون کارمزد نمایند.
اکنون با استقبالی که مردم از وام بدون کارمزد بانک قرض الحسنه رسالت کردند و مقایسه ای که با طرح مهربانی بانک ملی می کنند، از خود می پرسند اگر این وام، قرض الحسنه هست پس طرح مهربانی چیست؟ پرسشی که حتی پاسخ به ان رئیس کل بانک مرکزی را به فکر وا داشت و در آیین رونمایی از این طرح که پنجم آذر ماه همین سال جاری برگزار شده بود اظهار امیدواری کرد: این طرح، الگویی برای شبکه بانکی در داخل کشور و سایر کشورهای اسلامی شود.
