“همایش بین المللی اتحادیه اقتصادی اوراسیا و نقش ژئوپلیتیک مناطق آزاد در توسعه روابط منطقهای” با حضور مشاور عالی مقام معظم رهبری، مشاور رییس جمهور و دبیر شورای عالی مناطق آزاد، وزرای راه و شهرسازی، نیرو و اقتصاد و مسئولین جمهوری فدراتیو روسیه بیست و هفتم آبان ماه به میزبانی سازمان منطقه آزاد انزلی در مرکز همایش های بین المللی این منطقه برگزار شد.
به گزارش خط اول و به نقل از مدیریت روابط عمومی و امور بین الملل سازمان منطقه آزاد انزلی، در این همایش که با همکاری سازمان منطقه آزاد انزلی، دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد، انجمن ژئوپلیتیک ایران، دانشگاه های تهران، شهید بهشتی، علامه طباطبایی، گیلان و آزاد اسلامی استان و موسسات پژوهشی کشور برگزار شد از میان افزون بر ۱۰۰ مقاله ارائه شده به این همایش بین‌المللی، ۴۴ مقاله در پنل های تخصصی توسط اساتید دانشگاه و پژوهشگران مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
دکتر روزبهان: نقش محوری منطقه آزاد انزلی در تسهیل مبادلات تجاری با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا
دکتر محمد ولی روزبهان، رییس هیأت مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی، در این همایش با بیان اینکه منطقه آزاد انزلی به عنوان تنها منطقه آزاد شمال کشور، از نقش محوری منطقه آزاد انزلی در تسهیل مبادلات تجاری با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا و با کشورهای جنوب ایران برخوردار است، اظهار داشت: با آغاز هزاره سوم و رواج تفکر جهانی شدن در حوزههای مختلف، کشورها با بهرهگیری از اتحادهای استراتژیک به ویژه حوزههای اقتصادی و تجاری به یکدیگر نزدیکتر شده و مشارکتهای خود را در سطوح منطقهای یا جهانی ارتقاء بخشند و موافقتنامه تعرفه ترجیحی جمهوری اسلامی ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا،با هدف تسهیل تجارت و ایجاد بستری برای تشکیل منطقه آزاد تجاری برداشته شد.
وی بیان اینکه با رفع موانع ومشکلات جاری در دوره آزمایشی موافقتنامه، زمینه هم افزایی و توسعه ارتباطات و همچنین اقدامات مبتنی بر سیاست های راهبردی اقتصاد مقاومتی و با بهره مندی از زیر ساخت ها و ظرفیت های ژئواکونومی کشور از جمله مناطق آزاد انزلی و چابهار و بطورکلی مجموعه بنادر شمالی و سواحل جنوبی مکران کشور در مسیر کریدور شمال و جنوب فرآهم می شود، تصریح کرد: قلمرو جمهوری اسلامی ایران کانون اصلی پیوندهای اقتصادی کشورهای همسایه و در جایگاه هارتلندی جهانی است
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی با بیان اینکه همراهی ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا بیانگر رویکرد آیندهنگرانه کشورمان در منطقه به منظور نقش آفرینی بیش از پیش در عرصههای جهانی است، افزود: چراکه از نقاط قوت این اتحادیه میتوان به قرار گرفتن آن در منطقه ژئواستراتژیک بسیار مهمی بین شرق و غرب و در میان اتحادیه اروپا، چین، هند، آسیای میانه و خاورمیانه و قاره مورد توجه دهه کنونی یعنی کشورهای افریقایی و قابلیت دسترسی به هر چهار گوشه جهان؛ تنوع منابع و برخورداری از زیرساخت‌ها، شهرک‌های بزرگ صنعتی و نیروی انسانی ماهر، مزارع کشاورزی و مجموعه‌های صنعتی اشاره کرد.
وی با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی ایران میتواند با رفع تهدیدهای رقبای بازار هدف و بهرهبرداری از نقاط قوت و فرصتهای این اتحادیه و در قالب مفاد مندرج در موافقتنامه موجبات توسعه عملکرد صادرات کشور را فراهم و با ایجاد منابع ارزی، بخش قابل‌توجهی از نیازهای ضروری کشور را با قیمت پایین‌تر نسبت به دیگر کشورها در شرایط تحریمی تأمین نماید، اضافه کرد: با پیوستن کشورهای حوزه آسیای شرقی و افریقایی به اتحادیه اقتصادی اوراسیا، شاهد رونق کامل خط ترانزیتی کریدور شمال و جنوب خواهیم بود و این درحالی است که روسیه نیز اقدامات مهم و بزرگ توسعه بنادر جنوبی به منظور افزایش ظرفیت های حمل ونقلی خود در دست اجرا دارد.
دکترروزبهان با بیان اهمیت تکمیل زنجیره لجستیک علی الخصوص تسریع در تکمیل اتصال خط ریلی به بندر کاسپین و توسعه و نوسازی ناوگان دریایی در مسیر توسعه روابط فی مابین، افزود: با توجه به ظرفیت های متنوع ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک،و زیرساخت‌های لجستیکی موجود در این منطقه، به عنوان هاب دریایی از جمله مناطقی بود که سال گذشته در کنار منطقه آزاد ارس به عنوان هاب زمینی؛ منطقه آزاد چابهار به عنوان هاب لجستیک پشتیبان و منطقه آزاد شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) به عنوان هاب لجستیک هوایی؛ از سوی شورای عالی مناطق آزاد کشور در موافقتنامه اوراسیا معرفی گردید.
وی با بیان به توانمندی های مجتمع بندری کاسپین به عنوان یک بندرنسل سوم که در فضای پسکرانه آن دو شهرک صنعتی فعال و سومین شهرک صنعتی نیز در حال آماده سازی و تحویل می باشند، اشاره ای به اظهارات دکتر روحانی رییس جمهور ایران در اجلاس مجازی شانگهای نمود که براساس آن اتصال این منطقه و بندر کاسپین در آینده نزدیک به خط ریل سراسری،مهمترین زیرساخت جهت افزایش ظرفیت و میزان ترانزیت کالا میان کشورهای جنوبی و شمال کشور اسلامی است و افزود: اگرچه آمارها از افزایش نقش آفرینی و سهم منطقه آزاد انزلی در بهبود تبادلات تجاری کشور خبر میدهند؛ اما همچنان بین وضع جاری و وضع مطلوب فاصله زیادی وجود دارد؛ در نتیجه همایش بین المللی اتحادیه اقتصادی اوراسیا و نقش ژئوپلیتیک مناطق آزاد در توسعه روابط منطقهای، با همکاری نهادهای ملی و دانشگاهی به منظور بررسی ابعاد مختلف فرصت ها و چالش های پیش روی اجرای مفاد توافقنامه همکاری با اتحادیه مزبور به صورت علمی و کارشناسانه مورد آسیبشناسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته و راهکارهای کاربردی و عملیاتی برای آن پیشنهاد شود.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی با بیان اینکه سازمان متبوع وی از تمامی ظرفیت های علمی، سرمایه گذاری، اجرایی و قانونگذاری کشور در مسیر هم افزایی و بهره برداری حداکثری از فرصت های موجود در عضویت اتحادیه مزبور به نفع منافع ملی، استفاده می کند، اضافه کرد: براین باوریم که در قالب توسعه همکاری های منطقه ای می توان الگوی موفقی از همگرایی منطقه ای در ارتباطات اقتصادی و ترانزیتی با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا، جهت اجرا در نمونه های دیگری چون سازمان همکاری های اقتصادی اکو و گروه دی هشت و یا فعال سازی کریدورهای بین المللی را اجرایی نمود.
دکتر روزبهان با اشاره به اینکه سازمان با منطقه آزاد انزلی به عنوان دروازه ورود به اوراسیا، ارتقاء و تنوع بخشیدن به ظرفیت ها و فرصت های سرمایه گذاری در حوزه های دانش بنیان، فرآوری محصولات کشاورزی و شیلاتی، صنایع High-Tech (های تک) و سایر صنایع و تولید کالاهای تأمین کننده نیازهای بازارهای منطقه ای را در اولویت کاری خود قرار داده، اضافه کرد: از تمام سرمایه گذاران جهت بهره برداری از مزیت ها و طرح های سرمایه گذاری این منطقه در ارتباط با کشورهای اوراسیا دعوت به عمل می آورد.
سرلشکر رحیم صفوی: ساختار جدید قدرت شرقی می تواند پایه گذاری شود
سردار سرلشکر دکتر سید یحیی رحیم صفوی دستیار و مشاور عالی مقام معظم رهبری و دبیر این همایش نیز با خوش آمدگویی به حضار درباره محورهای این نشست ابراز داشت: این همایش از اواخر سال گذشته مورد برنامه ریزی قرار گرفته است و ۷ دانشگاه ایران و ۳۱ استاد دانشگاه در کمیته علمی آن حضور داشتند و بیش از صد مقاله از سوی اساتید و دانشجویان ایرانی و خارجی به دبیرخانه همایش در تهران ارسال شد.
وی افزود: با توجه به شرایط کرونایی و محدودیتهای زمانی همایش به مدت یک روز، چهل و چهار مقاله و سخنرانی به صورت حضوری و یا ویدئو کنفرانس در ۶ پنل علمی و ۲ پنل تخصصی ارائه خواهد شد.
رحیم صفوی با با اشاره به کلان روندهای اقتصاد جهانی اظهار داشت: به نظر میرسد ساختار قدرت در نظام بین المللی امروز در ابعاد ژئوپلیتیکی ،ژئو اکونومیکی و ژئواستراتژیک در دوره گذار و انتقال قرار گرفته است هم اکنون در دهه دوم قرن بیست و یکم ساختار قدرت در جهان آرام آرام به سمت نظم جدیدی در حرکت است که مبین یک ساختار دو بخشی (شرقی ،غربی) در نظام قدرت جهانی است.
وی افزود: افول قدرت اقتصادی ،سیاسی و فرهنگی آمریکا از درون سرزمین آمریکا تا بیرون آن قطعی است و آمریکا دیگر ابرقدرت جهان نیست بلکه قدرتی در کنار سایر قدرت‌های نوظهور و جهانی است.
مشاور عالی مقام معظم رهبری با اشاره به شکست هژمونی آمریکا و کاهش تأثیرگذاری تحریم ها گفت: ابزارهای اقتصادی، سیاسی و رسانه ای آمریکا برای اعمال فشار حداکثری علیه دولت‌ها و ملت‌های مستقل و غیر همسو مثل ایران و روسیه چین ظاهر شده است.
وی با اشاره به پیدایش قدرت‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و امنیتی جدید گفت: توافق تشکیل گروه همکاری اقتصادی جامع منطقه ای موسوم RCEP که همین هفته به صورت ویدئوکنفرانس به میزبانی ویتنام به امضاء سران ده کشور آسه آن به همراه چین، ژاپن، کرهجنوبی ، ویتنام، هند، استرالیا، نیوزیلند حاصل شد مبین این موضوع است که مهمترین پیام این تشکل اقتصادی جدید آن است که ترکیبی و متنوع از اقتصاد کشورهای توسعه یافته ،درحال توسعه و دارای حداقل توسعه را شامل می شود، این در حالی است که ترامپ در نوامبر ۲۰۱۶ از پیمان تجاری اقیانوس آرام مرکب از کشورهای استرالیا ،برونئی ،کانادا ، شیلی ،ژاپن،ِ مکزیک، نیوزیلند و سنگاپور خارج شده است.
دبیر این همایش در ادامه توضیحات خود درباره کلان روندهای اقتصاد جهانی گفت: در این کلان انرژی‌های فسیلی نفت و گاز و امنیت انتقال آن، استمرار ارزش و اهمیت حمل و نقل جهانی کالا و مسافر قاره‌ای و منطقه ای دریایی، ریلی و جاده ای در کاهش زمان و هزینه‌ها در مسیرهای امن، افزایش جمعیت و مصرف گرایی خصوصا در قاره‌های آسیا و آفریقا و گسترش نابرابری و بی‌عدالتی اقتصادی در بین مردم و برخی از کشورها دارای اهمیت هستند.
رحیم صفوی با اشاره به جایگاه اتحادیه اقتصادی اوراسیا و نقش ژئوپلیتیکی مناطق آزاد در توسعه روابط منطقهای در این کلان روندهای اقتصاد جهانی گفت: سران دولت‌ها، خبرگان علوم اقتصاد سیاسی کشورهای عضو با تفاهم با یکدیگر نسبت به راهبردهای دولت‌های دشمن و رقیب و ضرورت اتخاذ راهبرد اقتصادی، سیاسی متناسب با نیازهای مشترک می توانند این اتحادیه اقتصادی اوراسیا را با داشتن ظرفیتهای عظیم و متنوع ژئوپولیتیکی و ژئو استراتژیکی و ژئواکونومیکی و شبکه حمل ونقل ریلی،دریایی و زمینی و وجود مناطق آزاد در کشورهای عضو را تبدیل به یک اتحادیه همه جانبه درون قاره ای و فراقاره ای نمایند.
مشاور عالی مقام معظم رهبری در ادامه اظهار داشت: موقعیت جغرافیایی و ژئوپلیتیکی غیر قابل جایگزین جمهوری اسلامی ایران در دنیا کم‌نظیر است و به عنوان یک چهارراه ترانزیتی محورهای چین، قزاقستان، آسیای مرکزی و خاورمیانه را به مدیترانه و اروپا وصل می کند. همچنین کریدور ترانزیتی هند ایران روسیه به اروپا دیگر محور اقتصادی میتواند باشد. وی افزود: کریدور ترانزیتی شمال_جنوب و اتصال ظرفیتهای ژئواکونومیکی حوزه ژئوپلیتیکی دریای خزر به بنادر خلیج فارس و دریای عمان و اتصال به شبکه ریلی سراسری ایران به منطقه آزاد چابهار که تا سال آینده تکمیل می گردد از دیگر فرصتهای منطقه آزاد انزلی و کاسپین و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا است.
رئیس انجمن ژئوپلیتیک با اشاره به روابط اقتصادی کشورهای اوراسیا گفت: در حوزه ژئوپلیتیکی قفقاز، آذربایجان ،ارمنستان ،گرجستان، آناتولی ترکیه و اتصال آن به دریای سیاه دریای مدیترانه و اروپا درحمل و نقل کالا و انرژی و گردشگر در اتحادیه اقتصادی اوراسیا می توانند تاثیرگذار باشد و جلوی تنش ها و مخاصمات برخی از کشورهای قفقاز که خواست آمریکا است را بگیرد .
وی در پایان گفت: دولت‌های عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا و بخش‌های خصوصی و مناطق آزاد آنها با تعامل با سازمان همکاری شانگهای و دیگر اتحادیه‌های منطقهای نظیر سارک در جنوب آسیا و سازمان اکو و سازمان تشکیل شده جدید RCEP یا همکاری اقتصادی جامع منطقهای با داشتن ظرفیت های عظیم جمعیت چندمیلیاردی، وجود سرزمین و فضای بیش از چهل میلیون کیلومترمربع منابع و ذخایر فلزی و انرژی و تکنولوژی، توان فضایی و ماهواره‌ای و قدرت شبکه های حمل و نقل ریلی، دریایی و زمینی و قدرت نظامی و شبکه‌های اطلاع رسانی و داشتن روابط و زمینه‌های تمدن و فرهنگ شرقی میتوانند ساختار جدید قدرت شرقی یا قدرت جهانی آسیایی را بر مبنای فرهنگ و اقتصاد و جمعیت در قرن بیست و یکم را پایه گذاری کنند.
استاندار گیلان: بازرگانان از تعرفه های ترجیحی اوراسیا بهره ببرند
استاندار گیلان هم در همایش بین المللی اوراسیا در منطقه آزاد انزلی گفت: بازرگانان ایرانی از ظرفیتهای استان برای صادرات محصولات و کالاهای داخلی با برخورداری از تعرفه های ترجیحی استفاده نمایند.
ارسلان زارع با بیان این که بالابودن تعرفه های گمرکی همیشه مانع بزرگی برای توسعه صادرات در کشور ما بوده است خاطرنشان کرد: عضویت موقت ایران در این اتحادیه فرصت مغتنمی برای توسعه روابط تجاری با کشورهای عضو با حذف قوانین مزاحم است.
وی تاکید کرد: در شرایط کنونی، توسعه پیوندهای اقتصادی با کشورهای هدف بهترین روش تقابل با اثرات مخرب تحریم ها است و عضویت در اتحادیه ها و تشکل های منطقه ای و بهره مندی از مزایای آنها می تواند در افزایش مبادلات تجاری بسیار تأثیرگذار باشد.
زارع تصریح کرد: در این راستا، استان های مرزی در صادرات به کشورهای همسایه همواره پیشرو وفعال بوده اند و درعرصه ایجاد پیوند اقتصادی وتوسعه صادرات غیرنفتی وجذب سرمایه گذارهای خارجی نیزهمیشه نقش آفرین بوده و هستند.
وی اظهار داشت: منطقه آزاد انزلی با توجه به وجود معافیتهای گمرکی و مالیاتی و سایر تمهیدات قانونی می تواند در تقویت « اتحادیه اقتصادی اوراسیا » و در توسعه مناسبات تجاری و اقتصادی با کشورهای عضو این اتحادیه، نقش مؤثری داشته باشد و به عنوان کانون لجستیکی ارتباطات موضوع این تفاهم نامه عمل نماید.
وی تصریح کرد: استان گیلان در این راستا فعالیت هایی را در خصوص بهره مندی از مزایای عضویت در این اتحادیه از جمله تشکیل « میز دبیرخانه اوراسیا » با عضویت ۱۳ نفر از مدیران دستگاههای مرتبط برای بررسی موضوعات مختلف و ایجاد هماهنگی بین دستگاهی در راستای کمک به چگونگی بهره مندی از این فرصت در استان گیلان انجام داده است.
وی یادآور شد: اسفندماه ۱۳۹۸ با وجود بسته بودن اکثر مرزهای کشور بخاطر پاندمی کرونا ویروس، مرزهای دریایی ما با روسیه و مرز زمینی آستارا بطور شبانه روزی فعال بودند و در این شرایط سخت، نه تنها حجم تجارت ما با این کشورها کاهش نداشت، بلکه افزایش قابل توجهی نیز یافت.
زارع با بیان این که بر اساس گزارش اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی استان گیلان از زمان اجرای موافقتنامه اتحادیه اوراسیا، این اتاق بیش از ۲۸ هزار فرم «CT۳» صادر نموده است خاطرنشان کرد: این آماری بسیار خوب و مبین عملکرد موفق استان است و ثابت می کند تجار و بازرگانان استان گیلان بیشترین بهره مندی را داشته اند.
استاندار گیلان با بیان این که بازرگانان ایرانی که کالاهای خود را بوسیله راه آهن از طریق جمهوری آذربایجان به روسیه صادر می نمایند به علت عدم وجود زیرساختارهای لازم نمی توانند از مزایای اتحادیه اوراسیا استفاده نمایند و کالاهای ایرانی به اسم کالای آذری به روسیه صادر می شوند خواستار حل سریع مشکلات موجود در این رابطه شد.
وی با تاکید بر این که باید زیرساخت های لازم جهت نیل به اهداف تعیین شده ایجاد شود بیان کرد: راه آهن رشت – بندر کاسپین، راه آهن رشت – آستارا، فعالیت کشتی های رو–رو و بکارگیری کانتینرهای یخچال¬دار در دریای خزر می توانند به عنوان زیرساختارهای لازم، نقش بسیار مؤثری در توسعه روابط اقتصادی با کشورهای عضو این اتحادیه داشته باشند.
وی خاطرنشان کرد: برگزاری دوره های آموزشی در خصوص توافقنامه اوراسیا برای کارکنان دولت، تجار و بازرگانان » و «تشکیل کارگروه مشترک با همتایان خارجی برای رفع موانع احتمالی » بسیار تأثیرگذار هستند.
استاندار گیلان با اشاره به این که استان گیلان با داشتن زیرساخت های لازم این ظرفیت را دارد که در عرصه گسترش مناسبات اقتصادی و از آن مهم تر، ارتقای تراز تجاری ایران در عرصه مبادلات بازرگانی نقش آفرین باشد ابراز امیدواری کرد، با تقویت این تشکل منطقه ای،بتوان شرایط مطلوب را برای توسعه روابط اقتصادی و تجاری با کشورهای هدف بوجود آورد.
وزیر نیرو: همکاری با اتحادیه اقتصادی اوراسیا به مثابه یک پروژه ملی و "پایلوت توسعه مناسبات اقتصادی" در نظر گرفته شود
وزیر نیرو هم با بیان اینکه این اتحادیه، یک سازمان نوظهور در بین سازمان‌های منطقهای است و چنانچه بتواند به ضریب بالاتری از اتحاد، همکاری و همگرایی منطقهای سوق یابد، ظرفیت تبدیل شدن به یکی از قطب‌های مهم اقتصادی و حتی سیاسی جهان را دارد، افزود: اتحادیه اقتصادی اوراسیا در صورت افزایش کارکرد خود، میتواند از اعضا و شرکای تجاری خود در برابر تاثیرات منفی جهانی شدن محافظت و به آنها برای بهبود قابلیت رقابت جهانی کمک کند.
دکتر رضا اردکانیان؛ که با اسکایپ با محل همایش در ارتباط تصویری بود، با اشاره به اینکه اهمیت این موضوع سبب‌ساز حضور و دخالت برخی کشورهای فرامنطقه‌ای شده و در صورت کامیابی، میتواند تمام منطقه و از جمله سازمان نوظهور اتحادیه اقتصادی اوراسیا را تحت تاثیر قرار دهد، اضافه کرد: تحولات اخیر در مجاورت مرزهای شمالی ایران، نمایانگر وجود عوامل ناامنی در منطقه است، گفت: با توسعه همکاری با اتحادیه اقتصادی اوراسیا و افزایش ضریب وابستگی متقابل اقتصاد کشورهای منطقه و با توسعه تجارت متقابل، میتوان از بروز ناامنی‌های بیشتر جلوگیری کرد.
وزیر نیرو بر ضرورت تلاش بیشتر برای همگرایی اقتصادی کشورهای منطقه اوراسیا تصریح کرد و افزود: به‌دلیل ماهیت نوین تهدیدها و با توجه به وسعت چالش‌ها و تعارض‌های امنیتی در منطقه وسیع اوراسیا، لازم و ضروری است تلاش‌های بیشتری برای همگرایی اقتصادی کشورهای منطقه صورت پذیرد و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، بستر این مهم را فراهم کرده است.
مسئول هماهنگی و انسجام‌بخشی بین دستگاهی اجرای موافقتنامه موقت تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا، با بیان اینکه ایران میتواند نقش قابل توجهی در تحکیم همکاری‌های اتحادیه اقتصادی اوراسیا ایفا کند، گفت: این اتحادیه، میتواند محور ایجاد چارچوب‌های جدید همکاری‌های منطقهای در اوراسیا باشد و در این میان، جمهوری اسلامی ایران نیز با توجه به الزامات همسایگی و موقعیت خاص جغرافیایی و نیز موقعیت ترانزیتی برتر، میتواند نقش قابل توجهی در تحکیم همکاری‌های اتحادیه اقتصادی اوراسیا ایفا کرده و خود نیز از قِبل این همکاری منتفع شود.
وی اضافه کرد: بنابر همه واقعیت‌های موجود، جمهوری اسلامی ایران، یک قدرت بالقوه منطقهای است که برای بالفعل ساختن آن، نیازمند همکاری‌ها و همگرایی بیشتر منطقه ای است و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، میتواند چنین فرصتی را فراروی کشور قرار دهد.
وزیر نیرو با بیان اینکه تعامل و نقش فعال ایران با منطقه اقتصادی اوراسیا واجد اهمیت مضاعف می‌شود؛ اضافه کرد: ایفای نقش موثر در یک ساختار منطقهای، نیازمند سطحی از برنامه‌ریزی برای اتخاذ چنین مسئولیتی است،و بر همین اساس همکاری جمهوری اسلامی ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا در قالب موافقتنامه تجارت آزاد را لازم است به مثابه یک پروژه ملی تعریف و الزامات اجرای موفق آن را در داخل کشور فراهم کرد.
مسئول هماهنگی و انسجام‌بخشی بین دستگاهی اجرای موافقتنامه موقت تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا،برنامه محوری، تدوین راهبرد همکاری اقتصادی و به تبع آن، دستورالعمل اجرایی کار با اتحادیه موصوف، یکپارچه‌سازی نظام تصمیم سازی و اجرا و از همه مهم‌تر، ایجاد زیر ساخت‌های تجاری اعم از سخت‌افزاری شامل زیرساخت‌های بندری، جاده‌ای، دریایی، هوایی، انبارداری، زیرساخت‌های فناوری اطلاعات، سردخانه‌های عظیم، پایانه‌های صادراتی را از جمله این الزامات برشمرد و افزود: زیرساخت‌های نرم‌افزاری شامل رژیم تنظیم‌کننده مقررات متناسب با بازار اوراسیا، هماهنگ‌سازی روندهای گمرکی، تنظیم و به‌روزرسانی قوانین گمرکی، یکپارچه‌سازی سیستم مقررات فنی به‌ویژه مقررات استاندارد اجباری و بهداشت گیاهی و دامی، یکپارچه‌سازی سیستم انطباق ارزیابی اسناد برای محصولات صادراتی، ایجاد ساز و کار مناسب برای تشخیص و احراز مبدا کالاهای وارداتی و صادراتی را دیگر الزامات مورد اشاره برشمرد که لازم است روی آن تمرکز بیشتری صورت پذیرد.
وی با اشاره به اینکه توسعه مناسبات اقتصادی، برخلاف توسعه روابط سیاسی، صرفا بر مبنای اراده‌ها شکل نمی‌گیرد گفت: نباید فراموش کرد که توسعه مناسبات اقتصادی، برخلاف توسعه روابط سیاسی، صرفا بر مبنای اراده‌ها شکل نمی گیرد، بلکه نیازمند "الزامات" است. تا طرفین الزاماتی را در داخل فراهم نکرده باشند، نمی‌توانند به توسعه سریع مناسبات تجاری دست یابند.
وزیر نیرو تاکید کرد: بر همین اساس، همکاری با اتحادیه اقتصادی اوراسیا را باید به مثابه یک پروژه ملی در نظر گرفت که طی آن هماهنگی و همکاری تمامی دستگاههای اجرایی و بخش خصوصی را مورد توجه قرار داد.
اردکانیان با تاکید بر نقش بخش خصوصی و اینکه بدون بخش خصوصی قوی و بدون ایجاد زیرساخت‌های مورد اشاره نمی‌توان انتظار بهره گیری حداکثری از ظرفیت موافقتنامه تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا را داشت، افزود: در کنار توجه خاص به ایجاد زیرساخت‌های تجاری، لازم است توجه ویژه‌ای نیز به متولیان اجرای موافقتنامه به عمل آید. در این چارچوب ضروری است ضمن بازنگری در ساختار و کارکرد سازمان توسعه تجارت به عنوان متولی اصلی تجارت کشور، به تقویت جایگاه آن پرداخته شود.
مسئول هماهنگی و انسجام‌بخشی بین دستگاهی اجرای موافقتنامه موقت تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا،الزامات حداکثرسازی استفاده از ظرفیت موافقتنامه موقت تجارت آزاد با اتحادیه اوراسیا را خواستار شد و گفت: به‌روزرسانی و ارتقای نقش و عملکرد سایر سازمان‌های تخصصی و پشتیبان مانند استاندارد، دامپزشکی، گمرک، اتاق بازرگانی (به عنوان نماینده بخش خصوصی)، سازمان بنادر و دیگر سازمان‌های حمل و نقلی، در کنار رفع ناهماهنگی‌های سازمانی و پرهیز از بخشی نگری را از جمله دیگر الزامات موفقیت در حداکثرسازی استفاده از ظرفیت موافقتنامه موقت تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا برشمرد.
اردکانیان دیگر الزامات در این بخش را توجه ویژه به رژیم تجاری صادرات محور با مقیاس وسیع، تشکیل شبکه‌های تامین کالا، ایجاد پایانه‌های صادراتی مجهز به انبارهای بزرگ، سردخانه‌های عظیم، ابزارهای سورت‌بندی کالا و بسته‌بندی کالاهای صادراتی، تشکیل شرکت‌های مدیریت صادرات در مقیاس بین المللی، ایجاد مراکز تجاری در هر یک از کشورهای عضو اتحادیه و نیز تحول بنیادین در آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص در امور مذاکرات تجاری و تجارت بین‌الملل عنوان کرد.
وی همچنین گفت: برگزاری این چنین همایش‌هایی میتواند به توسعه شناخت و عمومی‌سازی ظرفیتهای همکاری با اتحادیه اقتصادی اوراسیا منجر شود.
وزیر نیرو یادآوری کرد: اکنون که وارد سال دوم اجرای موافقتنامه موقت تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا می‌شویم، ضروری است ضمن آسیب شناسی و بازسنجی عملکرد یکسال گذشته، با برنامه‌ریزی بهتر و حل موانع و چالش‌های فرارو، مسیری متفاوت در پیش بگیریم تا بتوانیم از ظرفیت این موافقتنامه بهره بیشتری بگیریم.
مسئول هماهنگی و انسجام‌بخشی بین دستگاهی اجرای موافقتنامه موقت تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا، اتحادیه اوراسیا را فرصتی بی‌بدیل برای توسعه صادرات کشور عنوان کرد و افزود: اتحادیه اقتصادی اوراسیا با جمعیتی افزون بر ۱۸۳ میلیون نفر و حجم تجارت خارجی ۷۵۰ میلیارد دلاری و اختصاص ۳.۲ درصد تولید ناخالص داخلی جهان، فرصت بی‌بدیلی برای توسعه صادرات کشور و گسترش تجارت متقابل با هدف ایجاد وابستگی متقابل اقتصادی و به تبع آن، بهبود ضریب ریسک سیاسی و امنیتی کشورهای عضو و از جمله ایران است.
وی پیشنهاد لحاظ همکاری با این اتحادیه در قالب یک پروژه ملی را مطرح کرد و گفت: اتحادیه اقتصادی اوراسیا را به مثابه یک پروژه ملی و به عنوان "پایلوت توسعه مناسبات اقتصادی" در نظر گرفته و بر اساس آن ضمن رفع موانع و مشکلات تجارت خارجی، به ایجاد الزامات مورد نیاز برای بهره گیری حداکثری از این ظرفیت پرداخته شود.
وزیر نیرو ضرورت تدوین راهبرد همکاری اقتصادی با محوریت تولیدات صادرات محور را حائز اهمیت برشمرد و اضافه کرد: بنابراین با در نظر گرفتن پیش فرض ورود به فاز تجارت آزاد با کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا باید از هم اکنون به سمت تدوین راهبرد همکاری اقتصادی با محوریت تولیدات صادرات محور و با در نظر داشتن مزیت‌های نسبی (رژیم تجاری صادرات محور) حرکت کنیم.
دکتر بانک: موافقت نامه ایران و اوراسیا دسترسی به بازارهای تجاری در منطقه را تسهیل می کند
دکتر مرتضی بانک مشاور رییس جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی هم با بیان اینکه موافقت نامه ایران و اوراسیا دسترسی به بازارهای تجاری در منطقه را تسهیل می کند، اظهار داشت: انعقاد موافقتنامه های همکاری بین المللی، بعنوان اقدامی راهبردی، برترین ابزار تحقق برون گرایی اقتصاد است که پویایی تجارت، تسهیل سرمایه‌گذاری و جهت دهی به ظرفیتهای تولید داخلی را به همراه دارد.
وی با اشاره به اینکه امضاء بزرگترین توافق تجارت آزاد جهان توسط ۱۵ کشور آسیا و اقیانوسیه در روزهای اخیر از شاخص ترین نمونه اینگونه همکاری ها است گفت: موافقتنامه ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا یکی از موثرترین اقدامات در راستای توسعه بازار، اشتغالزایی، بهبود حمل و نقل و جهش تولید است که دسترسی فعالان اقتصادی کشور را به بازار ۸۷۰ میلیارد دلاری آن کشورها تسهیل نموده است.
مشاور رییس جمهور با اشاره به اینکه این موافقتنامه از ۵ آبان ماه ۱۳۹۸ وارد فاز اجرایی شده، افزود: با توجه به حصول نتایج موفق طی یکسال گذشته، در ۴ مرحله به تجارت آزاد با اعضای اتحادیه اوراسیا منجر خواهد شد. پیشنهاد می شود به منظور بهره برداری حداکثری از ظرفیت های این موافقتنامه، تجربیات موافقتنامه های قبلی، آسیب شناسی و سپس با برنامه ریزی مدون و چابک، نسبت به رفع نواقص موجود اقدام گردد.
دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی با بیان اینکه کشورها با انعقاد اینگونه تفاهم نامه ها و توجه به مزیت های نسبی و رقابتی در بازارهای خود و شرکای تجاری، از طریق ایجاد توازن تجاری در صادرات توانمندی ها و واردات مایحتاج، علاوه بر توسعه بازار عرضه برای واحدهای تولیدی، منابع بهینه‌ای را جهت تامین تقاضای داخلی ایجاد می نمایند؛ افزود: با توجه به محدود شدن بازارهای تجاری در دسترس و مشکلات مبادلات مالی بین المللی، پیشنهاد می شود حساسیت و لزوم بهره برداری صحیح از ظرفیت های ایجاد شده در این موافقتنامه بدرستی درک و تمامی نهادهای داخلی نسبت به ایجاد مسیر سبز و پایدار جهت تجارت با کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا اقدام کنند.
وی شناسایی صحیح نیازهای بازارهای اوراسیا وارائه کالای با کیفیت جهت اخذ سهم بازار مناسب تولید و صادرات را در راستای دست یابی به اهداف ضروری در اوراسیا مهم ارزیابی کرد و بابیان اینکه پایبندی به مشی تجارت بین الملل و حفظ کیفیت و عمل به تعهدات از شروط حفظ و اخذ سهم بیشتر از بازار مقصد است، پیشنهاد داد: واحدهای توانمند داخلی از طریق تشکیل کنسیرسیوم های صادراتی نسبت به هم افزایی قابلیت ها و رعایت اصول بین المللی از جمله بازاریابی حرفه‌ای، بسته بندی مناسب، کنترل کیفی و رعایت استانداردهای مرجع اقدام کنند.
مرتضی بانک هم چنین به نقش بسزای واحدهای تولیدی فعال در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در تحقق مبادلات تجاری با اوراسیا اشاره کرد و گفت: این موافقتنامه بیش از ۲۲۸۰ واحد تولیدی فعال در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور مستقر هستند که با توجه به امتیازات و مشوق های خاص صادرات گرا، حدود ۴۰ درصد از کل صادرات غیرنفتی کشور را بر عهده دارند و نقش بسزایی در تحقق مبادلات تجاری با اوراسیا بر عهده خواهند داشت.
وی بهره مندی از ظرفیتهای قانونی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی جهت کاهش هزینه های تولید، را منتج به افزایش قدرت رقابت در بازارهای بین‌المللی عنوان کرد که این امر مناطق را به «هاب تولید» در این موافقتنامه مبدل نموده، اضافه کرد: مناطق آزاد کشور با بهره مندی از مزایای کاربردی نظیر مزیت های قانونی فعالیت های تجاری، سهولت تردد اتباع خارجی، استقرار شرکت‌های مدیریت صادرات، زیرساخت‌های توسعه یافته تجاری، و ظرفیت های مناسب نمایشگاهی، موقعیت مناسبی را جهت بازاریابی محصولات صادراتی و توسعه تجارت با اوراسیا مهیا نموده‌اند. از سوی دیگر با توجه به وجود پنجره واحد خدمات الکترونیک در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، پاسخگویی به نیازهای فعالین اقتصادی در کوتاهترین زمان ممکن صورت خواهد پذیرفت که این امتیازات، مناطق آزاد و ویژه اقتصادی را بعنوان «هاب صادرات» در موافقتنامه اوراسیا معرفی نموده است.
به گفته مرتضی بانک، موقعیت ممتاز ایران در مرکزیت شاهراه های کلیدی منطقه از یک سو و موقعیت مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور بعنوان دروازه‌های این کریدورها، نشان از پتانسیل بالای بازار لجستیک در این مناطق دارد.
دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مناطق و ویژه اقتصادی افزود: مناطق آزاد و ویژه بعنوان دروازه کریدورهای بین المللی تجاری اعم از نوستراک، شرق ـ غرب، تراسیکا، و یک کمربند ـ یک راه، وظیفه اصلی تسهیل و توسعه عملیات تجارت بین‌الملل را بر عهده دارند. بندر کاسپین در منطقه آزاد انزلی در کنار مناطق ویژه اقتصادی امیر آباد و آستارا دروازه‌های حمل و نقل دریایی بعنوان مقرون بصرفه‌ترین مسیر تجارت با کشورهای اوراسیا هستند.
دبیر شورایعالی مناطق آزاد گفت: دروازه های حمل و نقل زمینی کالا با این کشورها در مناطق آزاد ارس و ماکو و منطقه ویژه اقتصادی سرخس و مناطق در دست تصویب اینچه برون، باجگیران و لطف آباد است که در کنار منطقه آزاد فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) بعنوان کریدور مبادلات هوایی، به فعالین اقتصادی کشور خدمات ارائه می دهند.
مرتضی بانک به نقش مناطق آزاد و ویژه اقتصادی بعنوان «هاب ترانزیت» اشاره کرد و گفت: توسعه مبادلات ترانزیتی و صادرات مجدد به کشورهای اوراسیا با پشتیبانی مناطق آزاد اروند و چابهار و همچنین مناطق ویژه اقتصادی بندری جنوب کشور بعنوان «هاب ترانزیت» بیش از پیش نمایان می کند.
او ادامه داد: مناطق آزاد با بهره مندی از ظرفیت های قانونی جهت انجام عملیات پولی و بانکی با سرمایه داخلی و خارجی، ایجاد بانک های آفشور و ارائه خدمات گوناگون در حوزه های بیمه و اعتبارات و با توجه به اقدام منحصر بفرد استقرار بورس بین الملل، بعنوان «هاب مالی و اعتباری» موافقتنامه نقش آفرینی خواهند نمود.
مشاور رئیس جمهور به ظرفیت چشمگیر و اقدامات موثر منطقه آزاد انزلی در تحقق تمامی نقش های ۴ گانه تولید، صادرات، ترانزیت، و خدمات مالی اشاره کرد و افزود: این اقدامات به درستی در میزان فعالیت های بندر کاسپین و ارزش صادرات این منطقه نمود پیدا کرده است. برگزاری چنین رویدادهایی نیز تاثیر بسزایی در توسعه روابط با کشورهای اوراسیا خواهد داشت که قطعا در توسعه مبادلات تجاری فی مابین موثر واقع خواهد شد.
دنیامالی: با توجه به موقعیت استراتژیک بنادر گیلان در صادرات به کشورهای حاشیه خزر می توان موفقیت بیشتری کسب کرد
دکتر احمد دنیا مالی رئیس مجمع نمایندگان گیلان و نماینده مردم بندر انزلی در آیین اختتامیه همایش بین المللی اتحادیه اقتصادی اوراسیا و نقش ژئوپلیتیک مناطق آزاد در توسعه روابط منطقهای با اشاره به لزوم توسعه مراودات با کشورهای عضو در این اتحادیه بیان کرد: امیدوارم به زودی کشورهای شمال غرب همچون آذربایجان و گرجستان و در شمال شرق همچون ترکمنستان و تاجیکستان به این اتحادیه گمرکی بپیوندند تا در آینده از بازار بزرگی که در این اتحادیه گمرکی ایجاد شده است بتوانیم استفاده بیشتری داشته باشیم.
وی در ادامه به نقش مناطق آزاد در توسعه مراودات در این اتحادیه گمرکی اشاره و افزود : نقش مناطق آزاد در این اتحادیه گمرکی زمانی بیشتر دیده خواهد شد که بنادر در شمال و جنوب، ماموریت های خود را به خوبی اجرا کنند و با توجه به موقعیت استراتژیک بنادر گیلان و فعالیت منطقه آزاد انزلی و قرار گرفتن در مسیر کریدور های تجاری می توان در حوزه صادرات محصولات تولیدی به کشورهای حاشیه خزر و سایر کشورهای منطقه موفقیت بیشتری را کسب کرد.
احمد دنیا مالی به ظرفیت ۳۵ میلیون تومان تخلیه و بارگیری بندر انزلی اشاره کرد و افزود: با توجه به زیرساخت های ایجاد شده در حوزه بندری بنادر گیلان از شاخص‌های مناسبی برخوردار هستند اما نیاز است در حوزه برندینگ و شناسایی بازارهای تجاری با بهره گیری از ظرفیت بخش خصوصی بهتر از گذشته عمل کرد و یکی دیگر از مهمترین ظرفیت های بنادر گیلان صادرات کانتینری به خصوص با استفاده از کانتینرهای یخچال دار در زمینه صادرات مواد غذایی است.
وزیر اقتصاد: برنامه ریزی برای افزایش حضور در بازارهای منطقه دستور کار است
دکتر فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی به صورت ویدئوکنفرانس در همایش حضور داشت، با بیان اینکه در جهان امروز روندهای حاکم بر اقتصاد و تجارت جهانی بر پایه همکاری و همگرایی های اقتصادی شکل گرفته، اظهار داشت: پیشرفت های شگرف در فناوری، حمل و نقل و فرایندهای تولید در قالب زنجیره های جهانی، به جهانی شدن و آزاد سازی تجاری در تجارت کالا و خدمات منجر شده که بر این اساس هماهنگی‌های عمیق و بیش از پیش این کشورها و رشد روزافزون توافقات تجاری و اقتصادی منطقه ای ضرورت می یابد.
وی با اشاره به آمارهای تجارت جهانی که بیانگر اختصاص حدود هفتاد درصد از کل تجارت جهانی به تبادلات منطقه ای و کشورهای همسایه است، گفت: مبادلات منطقه ای ایران با کشورهای همسایه پیش از الحاق ایران به اوراسیا تنها دو درصد از نیاز این کشورها را تامین می نمود و این در حالی است که با عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا سطح مبادلات تجاری کشورمان و کشورهای عضو به طور قابل توجهی افزایش یافته است.
وزیر اموراقتصادی و دارایی تشکیل اتحادیه اقتصادی اوراسیا و همکاری اعضای آن را نشان دهنده یکی از جامع ترین انواع یکپارچگی اقتصادی بین کشورهای عضو عنوان کرد و با بیان اینکه ایران در حال حاضر در اولین مرحله یکپارچگی اقتصادی با اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا قرار دارد، گفت: با توجه به اهداف اعلام شده از سوی اعضای اتحادیه مبنی بر ایجاد فضای یکپارچه اقتصادی، توسعه بازارهای مشترک و دستیابی به تجارت آزاد کالا، سرمایه، خدمت و سرمایه انسانی در بازار واحد کشورهای عضو، کاهش قیمت کالاها و هزینه های حمل و نقل مواد خام، ترویج رقابت سالم در بازار مشترک، سیاست‌های مشترک در کشاورزی، انرژی، فناوری و حمل و نقل میتوان گفت که اجرای این موافقتنامه بین ایران و اوراسیا آثار بلندمدت قابل توجهی بر تولید و اقتصاد کشورهای عضو خواهد داشت.
وی با بیان اینکه اتحادیه مزبور می تواند با ایجاد بازار بزرگ، زمینه تسریع و بهبود تجارت میان اعضاء را برای کشورهای عضو به ارمغان آورد، افزود: این توافق مفصل ترین و جامع ترین موافقت نامه تجاری است که ایران تاکنون منعقد کرده و دارای مزیت‌های بسیار زیادی می‌باشد که دسترسی به بازار کشورهای مشترک المنافع با روسیه با بیش از ۱۸۰ میلیون جمعیت برای فروش کالاهای داخلی ایران، امکان افزایش اشتغال قابل توجه، افزایش فعالیت گمرکات داخل کشور و تقویت انگیزه برای گسترش تجارت دو جانبه و سرمایه گذاری در سایه مناطق آزاد تجاری را می توان از مهم ترین مزیت های این توافقنامه عنوان کرد.
وی اضافه کرد: امکان جذب سرمایه گذاری و مشارکت در بخش‌های مختلف تولید، افزایش جذب سرمایه گذاری خارجی در مناطق شمالی و جنوبی کشور،بهبود روابط سیاسی و تجاری با همسایه های شمالی در قالبی جدید،ایجاد فرصتهای جدید و بیشتر برای صادرکنندگان ایرانی،تلاش تولیدکنندگان به تولید رقابت پذیرتر کالای ایرانی و افزایش سهم صادراتی کالاها در بازار مشترک، توسعه مسیر ترانزیتی شمال - جنوب کشور و ایجاد مسیری مناسب برای ترانزیت کالاهای کشورهای عضو اتحادیه بهمراه تکمیل زیرساخت‌های مورد نیاز برای افزایش تولید صادرات محور و استفاده حداکثری از ظرفیت های جدید را می توان از دیگر مزایای عضویت در این اتحادیه اعلام کرد.
وزیر امور اقتصادی و دارایی اضافه کرد: تجارت ایران با کشورهای اتحادیه طی دوره یکساله پس از امضای موافقت نامه با این اتحادیه با رشد ۳۰ درصدی نسبت با دوره مشابه قبل از امضای موافقت نامه بالغ بر سه میلیارد و ۴۰۰ میلیون ریال شده است که از این رقم حدود یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون ریال به صادرات کالای ایرانی به کشورهای عضو اتحادیه و مابقی به واردات ایران از اتحادیه ارواسیا اختصاص دارد.
سرکنسول فدراسیون روسیه در گیلان : روسیه ۵۴ درصد از سهم صادرات ایران به اوراسیا را به خود اختصاص داده است
آندره گئور گیوویچ وادوف، سرکنسول جمهوری فدراتیو روسیه در شمال کشور در همایش بین المللی اتحادیه اقتصادی اوراسیا و نقش ژئوپلیتیک مناطق آزاد در توسعه روابط منطقهای با بیان اینکه در ۱۲ ماه گذشته و از زمان اجرای توافقنامه بین ایران و کشورهای اورآسیا فعالیت تجاری بین کشورهای عضو با ایران ۹ درصد و تجارت ایران و روسیه نسبت به سال گذشته ۲۰ درصد افزایش داشته، اظهار داشت: دو کشور ایران و روسیه دارای روابط دیرینه و حسن همجواری بوده و درحال حاضر در حال اجرای طرح های انتقال برق، گاز، زیر سازی راه، نیروگاههای حرارتی پروژه های نفت و گاز و برقراری خطوط راه آهن می باشند.
وی با بیان اینکه غلات، چوب، ماشین آلات کشاورزی، تجهیزات معدنی از روسیه به ایران وارد می شود و با وجود تحریم های آمریکا با عزم تجارت دو کشور در سال ۲۰۱۹ نسبت به سال قبل ۲۰ درصد افزایش یافته، افزود: همکاری تجاری ایران با کشورهای عضو اتحادیه همکاری اقتصادی اوراسیا به طور موفقیت آمیزی گسترش یافته و این در حالی است که از زمان آغاز همه گیری ویروس کرونا در اوایل فصل بهار بسیاری از کشورها مرزهای خود را بستند اما روسیه با حفظ جریان ارتباط تجاری به جابه جایی و مبادلات کالا ادامه داد؛ از این رو، شاهد افزایش مبادلات از طریق گمرکات زمینی روسیه از مرز آذربایجان بودیم و شرکت های حمل و نقل ایرانی کالاها را از این طریق به اتحادیه اروپا ارسال می کردند.
آندره گئور گیوویچ وادوف با اشاره به دستور ایجاد منطقه ویژه اقتصادی جدید در منطقه آستراخان روسیه از سوی ولادمیر پوتین پیشنهاد برنامه ریزی جهت توسعه همکاری های ثمر بخش و راهبرد دانشگاهی،گردشگری،فرهنگی را مطرح کرد و افزود: شرکت های ایرانی برای اجرای معافیت مستقیم برای جابه جایی کالا از مسیر دریایی کاسپین و همچنین استفاده از ظرفیت های اقتصادی می توانند از ظرفیت های موجود استفاده کنند.
وزیر راه : گسترش ظرفیت های حمل و نقلی و تجارت دستور کار دولت است
مهندس محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی در این همایش با بیان اینکه گسترش ظرفیت های حمل و نقلی و تجارت دستور کار دولت است؛ اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران با تصویب و ابلاغ موافقتنامه کنونی برای همکاری با اتحادیه اقتصادی اوراسیا، گام اولیه و اساسی را به سوی گسترش ارتباطات در کلیه حوزه های تجاری و اقتصادی با اعضای این اتحادیه برداشته و پیوستن به این تشکل اقتصادی منطقهای فرصت بی نظیری را برای کشور به وجود آورده است.
وی با بیان اینکه آسیای مرکزی و قفقاز و عمده کشورهای عضو اوراسیا به مثابه بخشی از حوزه تمدنی ایران فراتر از معادلات مربوط به واحدهای ملی و مرزهای جغرافیایی سیاسی، از اهمیت ژئوپولتیکی برای ایران برخوردار می باشند، اشاره ای به طرح های زیرساختی وزارتخانه متبوع خود در حوزه تکمیل زیرساخت های ریلی نمود و افزود: با تکمیل طرح های ریلی شرق و غرب و شمال-جنوب کشور، و گسترش همکاری ها با اعضای اوراسیا و کشورهای منطقه، توان ترانزیتی ایران قابلیت ارتقاء از ۱۰ میلیون تن فعلی به ۵۰ میلیون تن را دارا می شود.
وزیر راه و شهرسازی با ارائه تحلیلی از الزامات نگاه داشت بازارهای منطقه ای و جذب بازارهای جدید،برخورداری از قدرت لجستیک، جهت استفاده از ظرفیتهای حمل و نقل ترکیبی در تداوم رساندن کالاها به بازارهای مقصد به صورت هدفمند را امری حیاتی برشمرد و با اشاره به توانمندی ها و فرصت های بیشمار پیش روی ترانزیت ایران، گفت: توسعه تجارت و ترانزیت یکی از ضرورت های شکوفایی اقتصادی کشور است،از این رو در دولت تدبیر و امید گسترش ظرفیت راه های ترانزیتی و توسعه شبکه ریلی به صورت ویژه در دستور کار بوده و تا آخرین روز کاری دولت هم این روند تداوم دارد.
وی با بیان اینکه منطقه آزاد انزلی در حاشیه دریای خزر از مزیت های متنوع ترانزیتی و تعاملات میان منطقه ای برخوردار است، اضافه کرد: یکی از پروژه های ویژه در حال ساخت کشور،اتصال راه آهن قزوین ـ رشت به بندرانزلی و اتصال به آستارا می باشد که تلاش زیادی برای انجام آن شده است.
مهندس اسلامی بااشاره به اینکه اتصال بندر کاسپین به راه آهن در همین دولت عملیاتی می شود، افزود: پروژه راه آهن رشت ـ آستارا نیز بر اساس زمان بندی مشخص در حال اجرا بوده،و اتصال راه آهن ایران به شبکه ریلی افغانستان و اتصال چابهار به زاهدان از طریق خط آهن در دست اجرا و در آستانه افتتاح است.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه جذابیت استفاده از فرصت ایران در ترانزیت برای اتحادیه اوراسیا با تکمیل زیرساخت ها دو چندان می شود، به همین دلیل،علاوه بر توسعه زیرساخت ها تلاش شده در اتحادیه راه آهن های جهان، موافقتنامه امضا کنیم و در قالب همکاری منطقه ای با تعرفه های واحد در ترانزیت کالا نقش داشته باشیم، گفت: برای تجارت و ترانزیت سعی بر آن است با ایجاد هماهنگی بین همه دستگاه های داخلی و دخیل در امر تجارت توقف در پایانه ها را به حداقل رسانده و از این به بعد شاهد توقف طولانی مدت کامیون های صادراتی در مرزهای کشور نباشیم.
وی با اشاره به ظرفیت ها و طرح های درحال توسعه در بنادر کشور اظهار داشت: ظرفیت تخلیه و بارگیری بنادر ایران هم اکنون ۲۴۰ میلیون تن می باشد و با هدف‌گذاری صورت گرفته در پرتو بهره برداری از فرصت های همکاری و با کشورهای حوزه اوراسیا و آسیای میانه، ظرفیت ۳۰۰ میلیون تن در سال را مود هدف قرار داده ایم، مزیت هایی که امکان ارتباط با کشورهای جنوبی خلیج فارس و دریای عمان را برای فعالین اقتصادی کشورهای فوق فرآهم می کند.
مهندس اسلامی با تأکید بر لزوم راهبرد و الگوی واحد در مسیر ترانزیت و جابه جایی کالا و خدمات به کشورهای کریدورهای مرتبط با کشورمان، افزود: باید از طریق ایجاد مزیت رقابتی، سهم کشور را در اقتصاد بین الملل افزایش داد، موضوعی که با بهره برداری از استعدادهای انسانی و جغرافیایی جمهوری اسلامی ایران، قابل دست یابی است.
سفیر ایران در روسیه: مناطق آزاد اقتصادی مولفه ای مهم و راهبردی در راستای توسعه همکاری های منطقه ای و بین المللی است
دکتر کاظم جلالی سفیر ایران در جمهوری فدراتیو روسیه در ارتباط ویدئویی با همایش بین المللی اتحادیه اقتصادی اوراسیا و نقش ژئوپلتیک مناطق آزاد ایران در توسعه روابط منطقه ای، با بیان اینکه ایران تحریم شدنی است، اما تحدیدشدنی نیست، اظهار داشت: ژئوپلتیک ایران اساسا مفصل دنیا و مرکز ارتباطات است و باید عملا قدران این موقعیت باشیم و تلاش کنیم کریدورهای جهانی از اینجا عبور کند لذا امروز اتحادیه اقتصادی اوراسیا بزرگترین فرصت اقتصادی کشور محسوب می شود و باید از آن استفاده کنیم.
وی با اشاره به اینکه بر هم خوردن ثبات سنتی ژئوپلتیک در نتیجه از بین رفتن نظام دو قطبی در جهان و تاثیرات ناشی از آن در سیاست و اقتصاد جهانی، کشورهای جهان را با شماری از مشکلات جدی سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و رشد بیکاری و از بین رفتن روزافزون فرصت های شغلی و... رو به رو ساخته، اضافه کرد: اضافه شدن رکود اقتصادی ناشی از جنگ های منطقه ای، تروریسم بین المللی و اپیدمی ویروس کرونا به مشکلات مذکور،در کنار دشواری های ایجاد شده در نتیجه روند گذار از مدل اقتصادی کنونی به اقتصاد دیجیتالی در کنار سایر مشکلات، اهمیت اتحادیه های اقتصادی منطقه ای بیش از پیش برای ما روشن می شود.
سفیرجمهوری اسلامی ایران در مسکو، اتحادیه های اقتصادی فعال در عرصه های سیاسی، مالی، تجاری، تولیدی، صنعتی و فرهنگی را بسیار مهم ارزیابی کرد وبا بیان اینکه اتحادیه های اقتصادی موجب رشد و رونق اقتصادی کشورهای عضو، تامین کننده ثبات و امنیت کشورها، ایجاد فرصت های شغلی، بالا رفتن سطح رفاه مردم و پیونددهنده کشورهای عضو با سایر مناطق جهان می شوند، گفت: در خصوص نقش فزاینده مناطق آزاد اقتصادی در توسعه اقتصاد کشورها،بسیاری از دولت ها ایجاد و گسترش مناطق آزاد اقتصادی را به عنوان مولفه ای مهم و راهبردی و نیز یکی از اشکال ویژه و کارآمد تنظیم فعالیت اقتصادی خارجی در راستای توسعه همکاری های منطقه ای و بین المللی تلقی می کنند و برنامه ریزی اقتصادی خود را برای ایجاد و حمایت از این مناطق در اولویت قرار می دهند.
دکتر جلالی اهمیت و پتانسبل منطقه اوراسیا بر کسی پوشیده عنوان نکرد و گفت: با توجه به وزن بالای اوراسیا در معادلات مختلف جهانی و منطقه ای اعم از سیاسی، اقتصادی و امنیتی و در یک کلام بر متغیرات ژئوپلتیک در حال حاضر شاهد رقابت قدرت های جهانی و فرامنطقه ای برای اعمال نفوذ در این مناطق هستیم.
سفیر ایران در روسیه،اشاره ای به اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا کرد و با بیان اینکه برخی از کشورها به این اتحادیه پیوسته و برخی نیز مطالبه عضویت در آن را دارند، چراکه در صورت تحقق کامل پتانسیل های مختلف آن بسیاری از مشکلات کشورهای عضو و کشورهای همسایه این اتحادیه از جمله توسعه نیافتگی اقتصادی برطرف می شود گفت: اتحادیه اقتصادی اوراسیا با جمعیت ۱۸۳ میلیون نفر و مساحتی در حدود ۲۰ میلیون کیلومترمربع، از نقش بسیار مهمی در حوزه اقتصادی،تجاری و ژئوپلتیک برخوردار است لذا جمهوری اسلامی ایران طی یک سال گذشته همکاری و عضویت در این اتحادیه را آغاز کرده و تصویب این موافقت نامه موقت در مجلس، تاکنون منجر به تسهیل در صادرات و واردات ۸۶۲ قلم کالا میان طرفین توافق شده است.
وی با اشاره به حجم مبادلات دو میلیارد و ۷۹۱ میلیون دلاری کشورمان با اتحادیه تا مردادماه که بیانگر رشد ۶ درصدی به نسبت مدت مشابه سال گذشته است،افزود: یکی از بزرگترین مسائلی که باید در چنین همایش هایی به تبیین آن پرداخت، توسعه زیرساخت ها می باشد که در این عرصه ایجاد اتصال بین کشورهای عضو اتحادیه از طریق راه آهن نقش بسیار مهمی دارد.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه، بزرگترین پیام همایش مذکور را تکمیل هرچه سریع تر راه آهن رشت ـ آستارا عنوان و متذکر شد: راه آهن رشت ـ آستارا خلاء کریدور چین تا فنلاند شامل چین، هند، پاکستان، افغانستان و ایران است لذا نباید این راه آهن را فقط برای گیلان ببینیم، بلکه رسیدگی به کل کشور محسوب می شود.
وی با اشاره به اراده جدی روس ها برای فاینانس راه آهن آستارا، و حجم ۲۵۰ میلیون کانتینری حمل کالا از هند به اروپا و لزوم جذب این میزان کالا که از نظر زمانی و هزینه ای بسیار کمتر است، گفت: راه آهن رشت ـ آستارا و چابهار زاهدان به ترتیب اولویت های کریدور ایران می باشند و می توانیم منطقه آزاد چابهار را به منطقه آزاد انزلی متصل کنیم؛ البته کریدور شرقی نیز دارای اهمیت است که به دنبال راه آهن زاهدان بیرجند هستیم.
وی خواستار توجه به جذب منابع خارجی جهت جلوگیری از خروج ایران از کریدورهای منطه ای شد و گفت: گرایش آینده اقتصاد دنیا به سمت شرق است و اقتصاد چین در حال تبدیل شدن به بزرگترین اقتصاد دنیا بوده و نقش اتحادیه اقتصادی اوراسیا به عنوان یک اقتصاد منطقه ای در شرق بسیار مهم و دارای اهمیت است.
دکتر کاظم جلالی با بیان اینکه هژمونی یک جانبه گرایانه آمریکا در حال تضعیف شدن است،و با توجه به تحولات اتفاق افتاده در آمریکا، نباید معادلات خودمان را مجددا با رویکرد به غرب پیش ببریم و حتما باید به مزیت های ذاتی کشور نگاه کنیم، افزود: در همین راستا نیازمند تقویت بخش خصوصی هستیم، و بخش خصوصی می تواند سهم بیشتری در بازار روسیه داشته باشد لذا خوشبختانه اراده رهبران دو کشور بر گسترش روابط استوار است و باید پشتوانه های اقتصدی و فرهنگی لازم را ایجاد کنیم.
