برگزاری مسابقات کشتی زنان فارغ از همه موانع و مشکلات، خلاف موازین و اعتقادات اسلامی ایران است تا جایی که تاسیس باشگاه کشتی زنان نیز فارغ از طرفدارانی که داشت با مخالفت جدی افکار عمومی و مراجع تقلید مواجه شد‌. اما با این حال میزبانی مسابقات قهرمانی جهان که ایران بیش از یک دهه است به دلیل همزمانی رقابتهای مردان و زنان از آن باز مانده، وسوسه‌ای است که ذهن مدیران کشتی و ورزش را به خود مشغول کرده است. میزبانی با رعایت همه جوانب، پایبندی به اصول و ارزش‌های اسلامی و در نهایت جلب نظر اتحادیه جهانی کشتی. در شرایط فعلی بحث حضور زنان در رقابت‌های جهانی منتفی است اما با توجه به اینکه در ایران زنان با پوشش اسلامی در رشته‌های متعددی مسابقه می‌دهند و عوامل اجرایی برگزاری این رقابت‌ها نیز خانم هستند، به نظر می‌رسد پتانسیل برگزاری مسابقات کشتی زنان در ایران وجود دارد.

به گزارش خط اول؛ این مهم باز هم بر عهده بخش بومی و سنتی ایران افتاد، همانطور که موسیقی فولکلور ما هرچقدر شادی آفرین باشد و با حرکات موزون درآمیزد به صرف سنتی بودن، کمتر با اشکال مواجه می شود این بار نیز زنان علاقمند ما تصمیم گرفتند کشتی را از رشته های بومی محلی آغاز کنند.

کشتی با چوخه در خراسان، آلیش در گلستان، لوچو در مازندران و گیله مردی در گیلان از جمله کشتی های سنتی کشورمان هستند اما قرعه فال به نام آلیش افتاد و فعالیت زنان در این رشته عملا از سال 80 آغاز شده است.

اما آلیش چیست ؟

آلیش یا کشتی با شال به معنای گرفتن می باشد، همراه با ترکمنان ایران، در ترکمنستان، قرقیزستان، ازبکستان، لیتوانی، قزاقستان و در کل آسیای میانه دارای ریشه بوده و فعالیتهای بین‌المللی آن از سال 1990 آغاز گردیده است. در سال 1995 هم اولین دوره مسابقات بین‌المللی آلیش با قوانین متحد الشکل در کشور قرقیزستان در دو بخش آقایان و بانوان برگزار شد. هم اکنون 39 کشور جهان دارای فدراسیون و انجمن رسمی و 58 کشور جهان بصورت غیر رسمی در این زمینه فعالیت دارند. چاپان نام لباس يا پوشش آليش است كه معمولا سبز و آبي رنگ بوده و از كمربند قرمز رنگ استفاده مي شود و استفاده از تي شرت سفيد در زير چاپان الزامي است و خانم ها حتما بايد روسري سفيد رنگ يا هد بند سفيد رنگ استفاده نمايند اين پوشش خاص باعث شد زنان کشورمان بتوانند در آن جولان دهند.

 آليش رشته اي است كه در آن قدرت، سرعت و چابكي حائز اهميت بوده و از كمربند به عنوان تكيه گاه با مركز ثقل استفاده مي شود كه ورزشكار از آن به عنوان بهترين عامل جهت اجراي فن استفاده مي نمايد. كشتي آليش در واقع همان كشتي كمر به صورت سر پا و با استفاده از كمربند است. این رشته ورزشی در زمين هاي خاكي و ماسه اي و چمن برگزار شده و تماس هر يك از نقاط بدن كشتي گير با زمين، باعث باخت آنها مي شود.

اکنون با این توصیف و با توجه به اینکه مقر فدراسیون جهانی این رشته نیز در ایران است و رییسی ایرانی دارد با کمی دستکاری در قوانین می توان در اقدامی غیرقابل باور کشتی زنان را راه انداخت و اینگونه شد که اولین قدم در مسیر ورود زنان به کشتی برداشته شد.

این رشته به دلیل سنتی بودن فعالیتش را زیر نظر فدراسیون روستایی و عشایری آغاز کرده و سپس به فدراسیون همگانی نقل مکان کرد و در ادامه طعم مدیریت فدراسیونهای انجمن های ورزشی و سپس ورزش های رزمی را چشید تا اینکه بالاخره به فدراسیون کشتی رسید، این فدراسیون هم در نخستین گام اسفندماه سال 1393 رقابت های قهرمانی این رشته را به میزبانی بندرگز برگزار کرد و برترین نفرات به اردوی تیم ملی دعوت شدند که خوشبختانه گیلان نیز عاری از سهمیه نبود.

آزاده علیزاده اولین مدال آور گیلانی کشتی زنان و در حقیقت اولین کشتی گیر زن گیلانی است که پای در رکاب گیله مردان گذاشته و کشتی گیر شده، خودش از اینکه به وی بگویند کشتی گیر لذت می برد، قطعا برای خانواده، دوستان و آشنایانش و حتی جامعه پیرامونش نیز از اینکه با یک خانم کشتی گیر روبه رو بودند سئوالات زیادی پیش آمد، ما نیز این سئوالات را داشته ایم و به همین جهت دقایقی با این دختر اهل روستای چپک ناظمی بخش لشت نشاء به گفتگو نشسته ایم.

وی خود را چنین معرفی می کند: متولد 67 هستم و فوق دیپلم حسابداری دارم، پدر و مادرم کشاورز هستند و عموی شهیدم کونگ فو کار بود، خانواده پرجمعیتی هستیم که تنها من به عنوان فرزند آخر، از بین برادران و خواهران سمت ورزش آمده ام، بقیه فقط ورزشکاران را دوست دارند.

وی در خصوص دنیای ورزشی خود نیز اینگونه سخن می گوید: سال 1383 بود که جودو را شروع کردم، آن زمان مرحوم خانی نیا رییس هیات جودوی استان بود برادرشان هم رییس هیات کبدی استان بود که بعد از کسب عنوان سوم جودو در قهرمانی کشور پیشنهاد حضور در تیم کبدی گیلان را به من دادند و من پذیرفتم، آنقدردر کبدی نیز پیشرفت کردم که سالهایی که گیلان در لیگ برتر تیم نداشت به کرمانشاه و گلستان می رفتم و در حقیقت نقش اولین لژیونر بانوی کبدی گیلان را بازی می کردم.

البته وی ضمن اظهار گله ادامه داد: صدها کیلومتر می رفتم تا برایشان بازی کنم ولی تنها عایدی من کرایه ماشینم بود، حق دارند حتی الان هم هیچ رشته ورزشی برای خانومها پول ساز نیست چه برسد به یک دهه قبل اوم رشته ای مثل کبدی.

اما آزاده از آشنایی اش با آلیش می گوید: سال 1387 بود که مربی جودوی من خانم پیربازاری خبر از برگزاری رقابتی به نام آلیش در سطح قهرمانی کشور داد و معتقد بود چون شباهتهایی با جودو دارد من می توانم موفق شوم، آن سال من موفق به کسب مدال نشدم اما جرقه ای از علاقمندی به آلیش در من زده شد جرقه ای که به مقام سومی آلیش در آسیا ختم شد.

وی می افزاید: بعد از مسابقات آلیش سال 87 دوباره به تمرینات جودو پرداختم و حتی به اردوی تیم ملی دعوت شدم اما سال 90 مجددا پیشنهاد حضور در مسابقات آلیش قهرمانی کشور این بار در قالب تیم لوشان به من شد که پذیرفتم و خوشبختانه توانستم عنوان دوم کشور را در اصفهان بدست بیاورم و انگیزه ام برای ادامه کشتی زنان بیشتر شود. با این حال همچنان به تمرین جودو می پرداختم چون جایی برای تمرین آلیش در گیلان نبود،  با این حال سال 92 نایب رییس فدراسیون انجمن های ورزشی به دلیل سابقه مدال ـوری ام در آلیش مرا برای انتخابی تیم ملی به اردو دعوت کرد که من نیز جواب اعتمادشان را دادم و ضمن عضویت در تیم ملی در مسابقات کشتی آلیش قهرمانی آسیا که در ابتدای سال 1393 در گرگان برگزار شد توانستم برنز آسیا را بدست بیاورم و به اولین مدال آور کشتی زنان گیلان تبدیل شوم.

علیزاده البته خاطره بدی از این مسابقات دارد، وی می گوید: در کشتی نیمه نهایی از ناحیه کمر و دنده آسیب جدی دیدم، اما اگر در رده بندی شرکت نمی کردم شانس کسب مدال را از دست می دادم، از همین رو با کمر آسیب دیده مقابل حریف قرقیزستانی حاضر شدم و به پیروزی رسیدم، بعد از مسابقه حالم اینقدر بد بود که مرا به بیمارستان بردند و حتی جایزه مرا روی تخت بیمارستان به من دادند و در مراسم توزیع جوایز غایب بودم، به هر حال هشت ماه استراحت مطلق کردم تا توانستن از بند آسیب دیدگی رهایی یابم.

وی به رشته گراپلینگ نیز اشاره می کند و می گوید: بعد از اینکه گراپلینگ از زیر نظر فدراسیون رزمی جدا شد و به کشتی پیوست حدود شهریور ماه سال گذشته بود که فدراسیون کشتی اولین دوره مسابقاتش را برگزار کرد و من هم به سبب سابقه جودو در آن شرکت کردم ولی مقامی نیاوردم.

اما از هر چه بگذریم سخن دوست خوش تر است، تا بوده دختران ایرانی همیشه به سبب محدودیت هایی که وجود داشت و دارد به سمت ورزش های که نیاز به تحرک و امکانات کمتر و پوشش بیشتر هست می روند، اینکه دختری یک رشته سنگین کشتی را انتخاب کند، آنهم با محدودیت های خاص خودش کمی عجیب به نظر می رسد، ذهن آدم هم مدام به این سمت می رود که مبادا استقبال جنس مخالف از این رشته مثل برخی دختران فوتبالیست (تاکید می کنم تعداد معدودی از فوتبالیست های دختر) بخاطر تغییر ژنتیکی باشد که در برخی از آنها وجود دارد، چراکه بارها به صورت غیررسمی از وجود دوجنسه ها در فوتبال پرده برداری شد اما آزاده علیزاده به شدت این تصور را محکوم می کند و تاکید می کند: اتفاقا کشتی آلیش و گراپلینگ رشته ای بسیار ظریف و دخترانه هست و شاید باورتان نشود دخترانی که تا به امروز از آن استقبال کرده اند قریب به اتفاقشان زنانی به ظرافت های دخترانه بودند. آسیب دیدگی در الیش و گراپلینگ بسیار کمتر از کشتی آقایان هست و اگر اطلاع رسانی و تبلیغات درستی از کشتی زنان شود قطعا استقبال شایانی از سوی دختران خواهد شد. بخصوص در بین دختران روستایی که با کار سخت کشاورزی بزرگ شده اند و خستگی را نمی شناسند، البته همین الان هم با خظ بسیار ضعیف تبلیغات کشتی آلیش در رشت توانستم یک کلاس ده نفره از علاقمندان به کشتی زنان دایر کنم که نشان می دهد حتی در شهری با دخترانی ظظریف مثل رشت نیز می توان کشتی زنان راه انداخت.

وی در پایان می گوید: دخترها بیشتر از من می پرسند آیا گوشت شکسته است؟ درحالیکه این اتفاق در کشتی زنان نمی افتد، در هر صورت من که بسیار لذت می برم وقتی کشتی گیر خطابم می کنند، کل اهالی محلبه من احترام می گذارند و این عزت و احترام تمام خستگی هایم را از بین می برد، نکته جالب اینجاست که حتی آن دسته خانومهایی که از ظرافت زنانه به دور هستند و وارد این رشته ورزشی می شوند منهای بازیابی ظرافت های زنانه به روحیه پهلوانی نیز دست پیدا می کنند که بسیار با ارزش است.

وی در پایان می گوید : متاسفانه تاکنون کلاس مربیگری و داوری ارزشمندی در کشور برگزار نشد که بخواهم در آن شرکت کنم و صاحب مدرک قانونی شوم، تنها یک بار یکی هم هم تیمی های من با رابطه که با فدراسیون داشت توانست کلاسی برگزار کند که بیشتر برای مبتدیان بود و چیزی بیشتر از من نمی دانشت که بخواهد به من منتقل کند از همین رو شرکت نکردم و منتظرم روزی مدرس خارجی دوره ای در ایران برگزار کند و شرکت کنم.