نقل است که می گویند بیش از یک قرن از حضور والیبال در استان گیلان می گذرد اما این رشته به صورت سازمان یافته از سال 1332 در گیلان فعال شده است و تا سال 1350 به صورت انجمن زیر نظر آموزش و پرورش فعالیت می کرده تا اینکه در این سال، سازمان تربیت بدنی بوجود آمد و رشته هایی نظیر والیبال زیرمجموعه تربیت بدنی شدند.

به گزارش خط اول، شواهد می گویند که والیبال از سال ۱۳۱۴ در مرکز استان گیلان فعالیت خود را آغاز کرد، در این سال دبیرستان شاهپور رشت ( شهید بهشتی فعلی ) با داشتن مدیری علاقه مند به رشته والیبال به نام آقای دهش و همچنین یکی از دبیران تاریخ این دبیرستان به نام آقای حداد، عصرها پس از تعطیلی دبیرستان به همراه دانش آموزان مستعد به ورزش والیبال می‌پرداختند، حضور سایر دبیران آموزشگاه ها در این تمرینات موجب توسعه و تعمیم والیبال در اغلب موسسات آموزشی شد، یکی از این موسسات کالج آمریکایی ها در شهر رشت بود که از بازیکنان زبده برخوردار بود، انجام رقابت‌های والیبال بین دبیرستان شاهپور و کالج که اغلب برگزار می شد، از پرفروغ ترین مسابقات استان به شمار می‌رفت، البته باید اشاره کرد که کالج همیشه برتری خاصی به بازیکنان دبیرستان شاهپور رشت داشت. بهترین بازیکنان والیبال در آن زمان عبارت بودند از محمد خاتمی، مقیمی، بالازاده، پورسیروس، نامی صادقی، زرپاک، حامی، مشتاق، مرتضی و جواد صالح.

با توسعه والیبال در رشت، دبیرستان فردوسی بندرانزلی نیز از موسسات آموزشی بود که والیبال در آن رشد کرد، جبار صمدی معلم ورزش از والیبالیست های مطرح و بانیان این رشته در بندرانزلی به شمار می رود، محمد خاتمی که بعدها در دبیرستان نظام در تهران مشغول به تحصیل شد در ایام تابستان به رشت می آمد و در دو رشته والیبال و فوتبال با توجه به مهارت خوب فردی خود تاثیرات مثبتی بر روی ارتقاء سطح این رشته در رشت گذاشت. وی با برگزاری کلاس های تمرینی در چهارباغ رشت در طول تابستان، بازیکنان زیادی را آموزش داد، چهره شاخص آن دوره آقایان اعلایی، کوچصفهانی، گسکری، حمید و جلیل مقیمی، چاوشیان و داعی بوده اند.

با تشکیل باشگاه اسپرت در رشت بین سال‌های ۱۳۲۲ تا ۱۳۲۵ والیبال پیشرفت بیشتری پیدا کرد، در آن زمان که متفقین در گیلان حضور داشتند رقابتهایی بین ارتش شوروی و تیم های والیبال گیلان از جمله تیم والیبال اسپرت برگزار می شد، حتی برای نخستین بار در کشور مسابقه ورزشی بانوان ایرانی با بانوان خارجی در تاریخ یکشنبه 23/2/1326 بین دو تیم اسپرت رشت و بانوان کشور شوروی مستقر در گیلان برگزار شد، در آن زمان بازیکنان تیم اسپرت رشت عبارت بودند از: قدسی امشه، فلورا انانیان، پروین دیوسالار، فاطمه گنجیان و لطیفه سیمرغ کاپیتان تیم؛ نتیجه این دیدار دو بر یک به نفع تیم اسپرت رشت به پایان رسید. این حرکت در مطبوعات آن زمان سر و صدای زیادی ایجاد کرد و مورد توجه عموم مردم قرار گرفت و بارها در محافل اجتماعی کشور به عنوان یک حرکت مثال زدنی از آن یاد شد.

در سال ۱۳۲۶ مسابقه های والیبال در آموزشگاه های رشت برای نخستین بار برگزار شد و در سال ۱۳۳۴ نیز مسابقه های والیبال دختران آموزشگاه ها در استان برگزار گردید.

نخستین هیئت والیبال در استان گیلان در سال ۱۳۳۲ تشکیل و نخستین رئیس هیئت والیبال استان آقای محمدعلی دادور شهردار رشت بود که بعدها به نمایندگی مجلس درآمد، در سال 1336 بازیکنان بزرگی از گیلان به تیم ملی کشور معرفی شدند، یکی از آنان عبدالمنعم کمال اهل بندر انزلی بود که کاپیتانی تیم ملی را نیز برعهده داشت و دیگری سیاوش فرخی از رشت که به نایب قهرمانی آسیا به همراه تیم ملی والیبال ایران دست یافت، پس از آنان شاخص ترین چهره معرفی شده در والیبال گیلان حسین بهرام صفت بود که سال ها در تیم ملی والیبال کسب افتخار کرد و سپس به عنوان دبیر فدراسیون به انجام وظیفه مشغول شد. بعدها دیگرانی چون، احمدرمضانی، یعقوب میزانی، فرید آخوندزاده، مرتضی شیاری، محمود توانایی، یوسف دوبنده، روح الله صالحی نژاد، علی رمضانی و غیره نیز به تیم‌های ملی راه پیدا کردند. در سال ۱۳۷۸ مرتضی شیاری به عنوان بهترین بازیکن جوانان آسیا از طرف کنفدراسیون والیبال آسیا انتخاب شد، محمود توانایی نیز با حضور در فینال نوجوانان جهان و کسب نایب قهرمانی جهان به افتخاری ارزنده دست یافت.

مردان بزرگی هم چون دادور، سلیم، عباس میرزایی، لایق قدردان، حسین زاده، روایی، توکلی و غیره به عنوان مسئولین هیئت والیبال گیلان خدمات شایانی را به جامعه والیبال مبذول داشتند.

در ذیل مختصری به بیوگرافی روسای انجمن ها و هیات های ورزشی والیبال از گذشته تاکنون اشاره شده است:

1-      محمدعلی دادور (شهردار رشت؛ 1332 تا 1340 )

از محمد علی دادور ملقب به عمده الملک به عنوان اولین رییس انجمن والیبال استان گیلان نام می برند، در گذشته مسئولیت هایی اینچنین را به شاهزاده ها و خوانین می دادند، دادور نیز که پدربزرگش، دایی ناصرالدین شاه و حکمران گیلان بود از سال 1324 که برای سه دوره شهردار رشت شد، سالها مسئولیت انجمن والیبال استان را نیز بر عهده داشت. البته فامیلی وی امیراصلانی بود که بواسطه ازدواج با دختر وزیر دربار و برادرزاده وثوق السلطنه به دادور تغییر داد. دادور که دو دوره نماینده فومنات در مجلس شورای ملی و یک دوره نماینده این شهر در مجلس موسسان نیز بود، بانی بیمارستان توتونکاران رشت نیز می باشد. فرزند وی نیز در هنگامه انقلاب فرماندار تهران بود.

2-      دکتر احمدنیا ( پزشک؛ 1340 – 1342)

اگرچه کانون مالاریا در حال حاضر مناطق جنوبی کشورمان هستند اما در اوایل قرن چهارده هجری شمسی مناطق شمالی ایران به خصوص رشت و انزلی کانون مالاریا بودند به گونه ای که حکمرانان کشور تصمیم گرفتند به کمک روس ها سازمانی به نام ریشه کنی مالاریا در این منطقه ایجاد کنند، این سازمان در سال 1323 راه اندازی شد و بعد از چند دهه فعالیت زمام آن را به ایرانی ها سپردند و اولین پزشکی که مسئولیت آن را برعهده گرفت دکتر احمدنیا بود. وی که پزشکی حاذق و ورزشکار بود بواسطه قد بلندش به رشته والیبال علاقمند بود و در تیم نظامی نیز والیبال بازی کرد. از همین رو در دوران گذار در گیلان مسئولیت انجمن والیبال استان را هم بر عهده گرفت.

3-      کامران فیلسوفی (فرماندار رشت؛ 1342 – 1345)

فیلسوفی فرماندار رشت بود و همانطور که پیشتر گفتم بواسطه جایگاهش مسئولیت انجمن والیبال استان را نیز بر عهده داشت. از وی هیچگونه اطلاعاتی موجود نیست.

4-      دکتر رحیم سلیم (دندان پزشک؛ 1345 – 1351)

متاسفانه از دکتر سلیم نیز اطلاعات موثقی در دسترس نیست، فقط آگاهان تایید کرده اند که این دندانپزیک نیز در دوره ای رییس انجمن والیبال استان گیلان بوده است و اتفاقا از دوران پرفروغ والیبال استان به شمار می رود.

از سال 1350 تربیت بدنی از آموزش و پرورش جدا شد

5-      عباس میرزایی ( از سال 1351 تا 1354 )

در زمان مرحوم اصغر ولیانی که به نوعی متولی ورزش آموزشگاه های استان بود عباس میرزایی مسئولیت هیات والیبال را بر عهده گرفت و با حمایت های ولیانی ورزش دوست اتفاقات خوبی در والیبال رقم زد.

6-      میرشجاع گسکری ( خبرنگار؛ 1354 – 1356)

گسکری از معدود بزرگان شهر رشت بود که رییس انجمن شهر شد و سردبیری روزنامه بازار آن زمان را نیز برعهده گرفت، وی که دستی در کشتی داشت برای مدت کوتاهی در والیبال نیز خودنمایی کرد تا نشان دهد توانایی هرکار سختی را دارد.

7-      مهندس داوود رسایی ( رییس کارخانجات نیروی دریایی؛ 1356 – تا انقلاب 57)

مهندس رسایی که بواسطه حضور در نیروی دریایی یک دوره مدیرعامل تیم فوتبال ملوان نیز شده بود در اواخر دوره پهلوی در هیات والیبال از وی دعوت به همکاری شد تا شاید دوران خوب میرزایی ادامه یابد.

بعد از انقلاب

8-      علی اصغر برزور ( معلم ورزش و پاسدار؛ 1358 – 1359 )

برزور از معلمین ورزش رشت بود که بعد از انقلاب به کمیته انقلاب اسلامی پیوست و برای پاکسازی سازمانهای ورزشی از نیروهای ضد انقلاب به والیبال آمد تا اوضاع را مناسب سازی نماید.

9-      هادی اشمنان طالمی (معاون اداری مالی دانشگاه گیلان 1359 - 1360)

10-   حسن حسین زاده ( شهردار خمام 1360 – 1363)

از هر والیبالی در استان گیلان بپرسید دوران حسین زاده را یکی از دوران باشکوه والیبال در گیلان می شناسند، وی که ابتدا کارمند شهرداری رشت بوده است به امر والیبال در محلات بسیار توجه می کرده و برای نخستین بار مسابقات بین محلات را برقرار نمود، مسابقات زیادی را در کشور میزبانی کرد و جالب است بدانید در آخر هم بخاطر حرص و جوش فراوانی که برای والیبال می خورد در سالن والیبال سکته کرد و دارفانی را وداع گفت.

11-   کریم لایق قدردان (کارمند بانک ملی؛ 1363 - 1367)

مرحوم لایق قدردان دو بار در طول حیات خود مسئولیت هیات والیبال را بر عهده گرفت، یک بار در اثنای جنگ تحمیلی و دو دوره پیاپی دیگر در دهه 70 و 80 در مجمع رای آورد تا تنها فردی باشد که بیشترین سالهای حضور در راس هیات والیبال استان گیلان را به نام خود سند زده باشد. وی اواخر اسفند 1390 در سن 70 سالگی به دلیل عارضه قلبی دارفانی را وداع گفت.

12-   حسین لوایی (مدیرعامل برق منطقه ای گیلان؛ 1367 - 1371)

وزارت نیرو به خصوص شرکت های برق منطقه ای در سراسر کشور همیشه حامی ورزش بودند، مهندس لوایی هم که بین سالهای 1369 تا 1373 مدیرعامل برق منطقه ای گیلان بود توانست به کمک پیشکسوتانی چون مظلوم و لایق قدردان حمایت های شایانی به لحاظ مالی به والیبال استان گیلان نماید. البته این روزها توجه به ورزش در وزارت نیرو تنها درون سازمانی شده و بیشتر مسابقات داخلی وزارت خانه ای برگزار می شود.

13-   نادر توکلی (معاون سازمان برنامه و بودجه گیلان؛ 1371 – 1375)

14-   کریم لایق قدردان (کارمند بانک ملی؛ 1375 - 1383)

مرحوم لایق قدردان برای بار دوم در سال 1375 مسئولیت هیات والیبال را بر عهده گرفت، و دو دوره پیاپی دیگر در مجمع رای آورد تا تنها فردی باشد که بیشترین سالهای حضور در راس هیات والیبال استان گیلان را به نام خود سند زده باشد. وی اواخر اسفند 1390 در سن 70 سالگی به دلیل عارضه قلبی دارفانی را وداع گفت.

15-   محمدرضا رسولی (جانباز؛ دی 83 – تیر 85)

رسولی از افتخارات جنگ تحمیلی بود که توانست بر کرسی هیات والیبال استان گیلان بنشیند، در زمان وی تیم تربیت بدنی گیلان در دسته یک حضور داشت و در کش و قوس میانه جدول دست و پا می زد، اما اختلافات با اداره کل تربیت بدنی وقت باعث شد طی یک مجمع فوق العاده وی را برکنار کنند و امیرحسین مظلوم چند ماهی سرپرستی را به عهده بگیرد تا مجمع جدید برگزار شود. حمیدرضا رسولی از داوران برجسته کشورمان برادر محمدرضا رسولی می باشد.

16-   حسین عدالت خواه ( دبیر ورزش؛ تیر 85 – فروردین 88)

اگرچه دبیر ورزش بود اما بسیار بهتر از فعالین اقتصادی و سیاسی والیبال را هدایت کرد، در آن سالها داماش وارد ورزش گیلان شده بود و چون تیم فوتبالش در لیگ دسته اول دست و پا می زد امیر عابدینی مدیرعامل داماش تصمیم گرفت تیمی مقتدر در والیبال شکل دهد و به رقابتهای لیگ برتر بفرستد و همینگونه شد که با آوردن یکی از مربیان برتر دنیا و همچنین قرارداد بستن با ملی پوشان آن زمان از جمله مرحوم حسین معدنی نتایج فوق العاده ای گرفت و در سال سوم تیمداری (سال 89) به مقام سوم کشور نیز دست پیدا کند.

17-   دکتر سعید رحمت سمیعی (رييس هيات مديره سنديكاي كارخانجات چاي شمال؛ فروردین 88 – بهمن 91 )

دکتر رحمت سمیعی خدمات ارزنده ای به والیبال کرد، باشگاه داماش را رتق و فتق می کرد و اوج نتایج داماش در زمان وی و دامادش فرید آخوندزاده رخ داد، اما از ابتدای سال 88 که به والیبال آمد 21 ماه سرپرست بود تا اینکه بالاخره موفق شد با جلب نظر اعضا، مجمع انتخاباتی را در بهمن 89 برگزار نماید ولی اکنون دیگر داماشی وجود نداشت و بدهی ها گریبانگیر هیات شده بود از همین رو نتوانست از حاشیه ها فرار کند و بعد از دو سال استعفا داد تا آغاز گر موج استعفاهای پی در پی در هیات والیبال استان گیلان باشد.

18-   فرزام پور رمضان (مدیرعامل شرکت سهامی پرورش کرم ابریشم ایران، بهمن 91 – تیر 94)

پوررمضان سررشته ای در ورزش نداشت و بیشتر چهره ای اقتصادی بود، وی نیز به مانند سمیعی از بهمن سال 91 که به عنوان سرپرست هیات والیبال انتخاب شد 18 ماه طول کشید تا مجمع انتخاباتی را برگزار کند و رییس شود، اما از مرداد 93 که بواسطه رهنما مدیر کل همشهری خود رییس شد وقتی چالش های ورزش بخصوص والیبال را دید در کمتر از یک سال عطای والیبال را به لقایش بخشید.

19-   یونس رنجکش ( مدیرکل امور اجتماعی استانداری؛ سرپرست؛ تیر 94 – آبان 94 )

رنجکش به عنوان مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری گیلان، روابط تنگاتنگی با اداره کل ورزش جهت بررسی وضعیت دریا و نجات غریق برقرار کرده بود که همین ارتباط در نهایت باعث شد مسعود رهنما مدیرکل ورزش و جوانان استان گیلان پیشنهاد مسئولیت در هیات والیبال استان را به وی دهد. وی نیز پذیرفت اما بخاطر مسائل پیچیده ای که در هیات با آن روبه رو شد بلافاصله بعد از چهار ماه به موج استعفا در هیات والیبال پیوست و استعفا داد. رنجکش بعدها فرماندار آستارا شد.

20-   مهرداد گسکری ( سرپرست؛ آبان 1394 – تیر 1396)

گسکری از پیشکسوتان ورزشی استان گیلان می باشد که سالها در هیات تیراندازی با کمان، انجمن دارت و هیات روستایی عشایری استان فعالیت کرد و همیشه عصای دست مدیران ورزش به خصوص مسعود رهنما بود، در همین راستا وقتی رنجکش نیز از سرپرستی هیات والیبال استعفا داد، وی صرفا برای برگزاری مجمع انتخاباتی، سرپرست هیات والیبال شد، امری که البته یک سال و نیم طول کشید.

21-   دکتر محسن خاکزاد ( وکیل پایه یک دادگستری - تیر 1396 تاکنون)

بعد از دو سال اداره هیات به صورت موقت توسط سرپرستانی که انتخاب می شدند بالاخره مجمع انتخاباتی در تاریخ 11 تیر ماه 1396 برگزار شد و دکتر محسن خاکزاد قاضی سابق و وکیل فعلی دادگستری و رییس پیشین هیات گلف استان گیلان به عنوان رییس انتخاب شد. وی توانست ارتباطات خوبی با فدراسیون والیبال برقرار کند و به عنوان رییس کمیته حقوقی و تدوین مقررات انتخاب شود.