لیگ فوتبال گیلان از قدیمی ترین و مهیج ترین لیگ های فوتبال کشور است، در روزگارانی که فوتبال در تهران بواسطه انقلاب اسلامی و یا حتی جنگ تحمیلی تعطیل شده بود، لیگ گیلان برقرار بود و مدعیان پرقدرتی چون ملوان و سپیدرود را داشت.
طبیعی است از دل چنین لیگ با صلابتی، بازیکنان بزرگی چون غفور جهانی، برادران اسپندار، مهرداد هوشنگی، حمیدرضا منصوری، محمد قدیربحری، رسول حقدوست، محمد احمدزاده، پایان رأفت، ایرج خوالی و سرگل همه آنها سیروس قایقران بیرون بیایند و یکی از زیباترین و داغ ترین دربی های کشور را بین تیم های رشت و انزلی بنا نمایند.
این دربی حساس که از سال 1355 یعنی هفت هشت سال بعد از تاسیس دو باشگاه بزرگ ملوان و سپیدرود آغاز شد، در زمستان سال 1362 به اوج خود رسید و در دیدار برگشت نیمه نهایی لیگ گیلان اتفاقاتی افتاد که بعدها جنجال بزرگ نام گرفت و تمام دشمنی های فرضی و واقعی رشت و انزلی را نزج داد. در این دیدار تصمیمات بحث برانگیز مرحوم ایرج زهرابی رئیس وقت هیئت فوتبال گیلان موجب شد که آتش خشمی که از این مسابقه شعله‌ور شود تا سال‌ها دامن فوتبال گیلان را در برگیرد.
در آن برهه، دیدار رفت نیمه نهایی ملوان انزلی و سپیدرود رشت در ورزشگاه عضدی، بدون گل مساوی خاتمه یافته بود اما اوج فاجعه در جنجالی‌ترین دربی تاریخ دو تیم، زمانی روی داد که در بازی برگشت، در حالی که در پایان 90 دقیقه دو تیم با نتیجه تساوی یک بر یک زمین مسابقه را ترک کرده بود و بر طبق قوانین بدیهی فوتبال به‌دلیل احتساب دو برابر بودن گل مهمان در خانه حریف، باید بازی به سود سپیدرود خاتمه پیدا می‌کرد اما با دستور ایرج زهرابی مسابقه به وقت اضافه کشیده شد.
در آن دیدار سپیدرود خوب شروع کرد و شوت محمد احمدپور دروازه ملوان را باز کرد اما در دقیقه 70 یک پنالتی درست برای ملوان گرفته شد و پنالتی را غفور جهانی نواخت و مصطفی خمامی آن را مهار کرد و در حالی که تماشاگران میزبان فریاد می‌زدند یا مرگ یا پنالتی، داور آن بازی(مرحوم علی‌رضا قویدست) اعلام کرد که غفور پیش از سوت او ضربه را زده و باید پنالتی تکرار شود و در کمال تعجب این بار محمد قدیربحری پشت پنالتی تکراری ایستاد و توانست گل تساوی ملوان را به ثمر برساند.
بازی در نهایت یک بر یک به پایان رسید و در حالی که سپیدرودی‌ها مشغول شادی بودند به دستور زهرابی، داور رای به ادامه بازی در وقت‌های اضافه داد و با وجود سرباز زدن‌های اولیه رشتی‌ها، در نهایت بازی در وقت‌های اضافه برگزار شد و در حالی که بازی به دقیقه 120 و شروع پنالتی‌ها نزدیک می‌شد مرحوم قایقران در نخستین بازی رسمی عمرش با یک شوت از راه دور بی‌نظیر در دقیقه 118، استادیوم را منفجر کرد و ملوان را به دیدار پایانی لیگ گیلان فرستاد.
در پایان مسابقه، هواداران دو تیم به جان هم افتادند و مرحوم محمد بوقی، بوقچی معروف سپیدرود و پرسپولیس با ضربات چاقو راهی بیمارستان شد و حواشی این مسابقه آنقدر بزرگ بود که رئیس هیئت فوتبال گیلان تا مدت‌ها در دفتر کارش در رشت حاضر نمی‌شد و برگزاری مسابقه فینال ملوان با پاس انزلی تا 2 ماه به تعویق افتاد و فوتبال استان به‌نوعی موقتاً تعطیل شد.
و همین جنجال بزرگ باعث شد همچنان دیدار تیم های این دو شهر فوتبالی با حساسیت های خاصی برگزار شود و هیجان را در فوتبال بی روح این روزهای کشور نگه دارد.
