سازمان نظام مهندسی و ارائه خدمات مغفول مانده
حمیدرضا رشاد صیقلانی
مهندس پایه یک رشته عمران و عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان استان گیلان
سازمان نظام مهندسی ساختمان به عنوان یک نهاد مهم در صنعت ساخت و ساز کشور، وظیفه دارد خدمات متنوعی به اعضای خود ارائه دهد. با توجه به اینکه ایران یکی از بالاترین سرانه های تحصیلی در رشته های مهندسی را داراست، اهمیت رسیدگی به این موضوع دوچندان است. سالانه چندین هزار مهندس در سراسر کشور پس از فارغ التحصیلی در آزمونهای ورود به حرفه سازمانهای نظام مهندسی شرکت می کنند و به امید تامین آینده معیشتی خود چشم به این سازمان دوخته اند. از اینرو مسئولیت سازمانهای نظام مهندسی در قبال این اعضا بسیار سنگین است. در این نوشتار قصد دارم به خدماتی اشاره کنم که اعتقاد دارم سازمان باید به اعضای خود ارائه دهد. با این حال، برخی از خدمات مورد نیاز اعضا در حال حاضر به طور کامل ارائه نمی‌شود. در ادامه به بررسی این خدمات می‌پردازیم:
- حمایت حقوقی جامع
اعضای سازمان بجهت رابطه کاری با کارفرمایان و انعقاد قرارداد با آنها، همراه در معرض آسیبهای حقوقی هستند. لذا یکی از مهم‌ترین خدماتی که سازمان نظام مهندسی باید به اعضای خود ارائه دهد، حمایت حقوقی جامع است. اگرچه در حال حاضر در تمامی استانها برخی خدمات حقوقی ارائه می‌شود، اما اغلب این خدمات بصورت محدود و موردی بوده و نمی تواند نیازهای جامع مهندسین عضو را تامین نماید. در همین زمینه اعتقاد دارم که سازمان باید گامهای زیر را در راستای ایجاد چتر حمایتی حقوقی برای اعضای خود به انجام رساند:
- یک واحد حقوقی تخصصی برای رسیدگی به مشکلات حقوقی اعضا ایجاد کند.
- در زمینه قراردادها و اختلافات کاری، به اعضای خود مشاوره حقوقی رایگان ارائه دهد
- در صورت نیاز، برای دفاع از حقوق اعضا در دادگاه‌ها، وکیل تخصصی و با دانش مربوطه تأمین کند.
- توسعه فرصت‌های شغلی بین‌المللی
در حال حاضر با گسترش ابزارهای ارتباطی و دسترسی به دانش روز از طریق اینترنت، بسیاری از مهندسین حوزه کاری خود را محدود به جغرافیای محل زندگی نمی کنند و در کشورهای خارجی مشغول فعالیت می شوند. در شرایط کنونی، سازمان نظام مهندسی، به رغم امکان استفاده از تجربیات اعضای خود، نقش چندانی در ایجاد فرصت‌های شغلی بین‌المللی برای اعضای خود ندارد. این سازمان می‌تواند:
- ضمن ایجاد ارتباطات در حوزه فنی و اجرایی، تفاهم‌نامه‌های همکاری با سازمانهای مشابه در کشورهای دیگر امضا کند.
- برای آشنایی مهندسان با استانداردهای بین‌المللی، دوره‌های آموزشی متناسب برگزار کند
- اطلاعات مربوط به فرصت‌های شغلی خارج از کشور را به اعضا ارائه دهد
- ارتقای مهارت‌های نرم
هرکدام از مهندسین عضو سازمان، از یک کسب و کار برخوردارند. مدیریت کسب و کارها، از آغاز و برنامه ریزی، تا اجرا و کنترل، نیازمند برخورداری از مهارتهایی است که امروزه بدون آنها، در رقابت با سایرین شانس چندانی برای موفقیت نخواهند داشت. در سالهای ماضی سازمان نظام مهندسی عمدتاً بر دانش فنی و استانداردهای اجرایی تمرکز کرده است، در حالی که امروزه برخورداری از مهارت‌های نرم (soft skills) جزء جدایی ناپذیری از الزامات موفقیت مهندسان در کسب و کار خود بشمار می آید. بنابراین سازمان باید موارد زیر را بصورت جدی دنبال کند:
- دوره‌های آموزشی مهارت‌های ارتباطی و مذاکره برگزار کند
- کارگاه‌های مدیریت پروژه و رهبری تیم برگزار کند
- آموزش‌های مرتبط با کارآفرینی و مدیریت کسب و کار ارائه دهد
- حمایت از استارتاپ‌ها و ایده‌های نوآورانه
همزمان با پیشرفت روشهای اجرایی، استارتاپ ها و کسب و کارهایی از این دست، روز به روز جای خود را بیشتر در فضای کسب و کار باز می کنند. سازمان نظام مهندسی با توجه به ماهیت وجودی خود، می‌تواند نقش مهمی در حمایت از ایده‌های نوآورانه و استارتاپ‌های حوزه ساخت و ساز ایفا کند. امری که تاکنون در شاکله سازمانهای استانها مغفول مانده است. این حمایت‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- ایجاد مرکز رشد و شتاب‌دهنده تخصصی برای استارتاپ‌های حوزه ساختمان
- ارائه مشاوره و منتورینگ به کارآفرینان این حوزه
- برگزاری رویدادهای استارتاپی
سخن پایانی
از آنجا که سازمان نظام مهندسی ساختمان بعنوان بزرگترین مجموعه صنفی مهندسان کشور، با اقدامات و تصمیمات خود، در زندگی صدها هزار نفر از نخبگان و تحصیلکردگان مملکت تاثیرگذار است، باید تلاش کند تا با اتخاذ رویکردهای نوین و کارا، اقدامات موثرتری در بهبود ارائه خدمات به اعضای خود صورت دهد. اقداماتی که ذکر شد، تنها بخشی از فعالیت هایی بود که در این حوزه قابل انجام است. با ارائه این خدمات می‌تواند نقش مؤثرتری در توسعه حرفه‌ای و بهبود کیفیت زندگی اعضای خود ایفا کند. این امر نه تنها به نفع مهندسان است، بلکه به ارتقای کیفیت صنعت ساخت و ساز کشور نیز کمک خواهد کرد. در روزهای آینده در این خصوص بیشتر خواهم گفت.
