معماری برای رفاه (Architecture for well-being) با هدف فراگیری تفکر طراحی با چشمانداز ارتقای سلامت در ساختمانها و شهرها
تغییر زیسته پس از COVID-19، بوضوح در سبک زندگی روزانه انسان محسوس است که تقاضایی را از سوی جامعه انسانی به جامعه معماری حتی بیشتر از قبل تصریح کرده است. در طول سالیان، با هدف افزایش امکان خرید و اجاره راحتتر و از طرفی با افزایش هزینههای ساخت و ساز و ارزش زمین و تغییر در نرخهای وام مسکن، واحدهای مسکونی منفرد و کوچک شدهاند؛ اما با کوچک شدن واحدها، فضای رفاهی، از این بُعد که با خلق محیط اجتماعیتر، منجر به بالا بردن ارتباطات میان فردی میشوند، به عنوان یکی از عرصههای فضایی اهمیت بیشتری پیدا کرد. امروزه صحبت از گزارهای موزون به نام معماری سالم است به معنای دیگر معماری که درآن طراحی ساختمان با پذیرش الزامات رفاهی جدید برای دنیای پسا کووید، همگام است و مبتنی بر مدل جدید از« کار- رفاه – زندگی» است. این تعریف منطبق بر تعریف سلامت و تندرستی سازمان جهانی بهداشت است، که اکنون سلامت را نه به عنوان عدم وجود بیماری، بلکه به عنوان “وضعیت رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی” تعریف میکند و نحوه عملکرد فرد در جامعه به عنوان بخشی از تعریف سلامت در کنار علائم بیولوژیکی و فیزیولوژیکی دیده میشود. سلامت دیگر صرفاً مسئله دسترسی به درمان پزشکی نیست. نتیجه سه گانه سلامت و رفاه را میتوان به عنوان سلامتی، آسایش و شادی خلاصه کرد. به منظور تشابه مستقیم بیشتر با محیط ساخته شده، میتوان به ویترویوس و مدل سه جانبه او از سه عنصر مورد نیاز برای یک ساختمان با طراحی خوب، اشاره کرد.
چگونه یک معمار با یکپارچه سازی فضای رفاهی در ساختمانهای مسکونی چند واحدی ، سلامت و رفاه را تامین کند و بر سلامت کلی ساکنان تأثیر مثبت بگذارد؟
نگاهی اجمالی بر تحقیقات موجود مشخص میکند که راهحل معماریِ منحصربه فرد یا اسلوب واحد جهانی وجود ندارد که به یک مدل بهینه برای هر پارامتر سلامتی و شکوفایی ساکنان و جامعه وسیعتر مخاطب در یک ساختمان مسکونی منجر شود. هدف غایی طراحی آن است که پاسخگوی نیازها، رفتارها و الزامات کاربر باشد و به کاربران آزادی انتخاب و کنترل بر محیط خود را ارائه دهد.
توجه به موارد ذیل که متاثر از عادات و نگرشهای جدید ناشی از تقکر مبتنی بر تعادل بین کار، رفاه و زندگی است، چالشهای فنی جدیدی برای معمار فراهم میکند:
فراهم سازی «فضاهای عمومی روزمره» محلی که منجر به خلق فرصتهایی برای تعامل افراد میشود.
انطباقپذیری و اتصال از طریق فضاهای میانجی مشترک در طراحی مسکنهای چند واحدی به عنوان یکی از ملزومات در بهبود زیست انسان، بمنظور ایجاد فرصتهایی برای رفتارهای بداهه در فضا.
نظیر :
الویتبخشی به فضایی تحت نام آستانه که درمرز فضای درونی خانه و فضاهای عمومی میباشد . گسترش سطوح تراسها تحت نام فضاهای بیرونی خصوصی. تامین بامهای سبز به عنوان فضاهای فعال و انطباقپذیر.
طراحی که منجر به افزایش فعالیت بدنی شود نظیر فراهم کردن فضای ورزشی (مشترک)، تشویق به استفاده از پله از طریق توزیع و جداسازی عملکردها در سطوح مختلف طبقه و ایجاد تجربیات جذاب در طول مسیرهای گردش ( با بهرهگیری از حضور نور روز – تامین آسایش حرارتی- تامین بهداشت و تهویه مناسب- فراهمسازی ارتباط بهینه با طبیعت) .
تامین فرصت فضایی توامان و متعادل برای کار و زندگی بواسطه توجه به طراحی مبلمان.