3 ماه از ماجرای قتل رومینا به دست پدرش می‌گذرد و حالا ابعاد جدیدی از این پرونده هویدا شده است، این در حالی است که پدر رومینا حالا به حکم 9 سال حبس محکوم شده و مادرش در مصاحبه‌ها گفته است که در صورت آزادی شوهرش امنیت جانی نخواهد داشت. اما نکاتی در پرونده قتل رومینا وجود دارد که به نظر می‌رسد ابعاد وسیع‌تری از یک قتل ناموسی را در بر می‌گیرد، آن طور که از صحبت‌های پدر رومینا در دادگاه
بر می‌آید، او کاملا آگاهانه و حتی با برنامه ریزی قبلی داس را برداشته و سر فرزند 14 ساله خود را به واسطه آن جدا کرده است چرا که از قانون در این خصوص اطلاع داشته و می‌دانسته در صورت ارتکاب این جرم قصاص نخواهد شد!
>در دادگاه پدر رومینا چه گذشت؟
دکتر ابراهیم نیکدل‌مقدم، وکیل‌مدافع مادر رومینا ضمن تائید 9سال حبس برای پدر رومینا گفته است:« پدر رومینا در دادگاه ابراز پشیمانی کرد و گفت نفهمیده چه شده و یکباره این کار را کرده و زمان قتل می‌خواسته با داس به سر کار برود که در یک لحظه دخترش را کشته است. البته به نظر نمی‌رسد این گفته‌ها درست باشد. چراکه او تاکید کرد برای پاک‌کردن ناموسش دخترش را به قتل رسانده است. وقتی او چنین حرفی زد، سوال جالبی از سوی رئیس دادگاه مطرح شد و رئیس دادگاه گفت اگر تو معتقد بودی ناموست لکه‌دار شده، چرا بهمن خاوری را نکشتی؟ چرا دختربچه خودت را درخواب کشتی؟ آیا این رفتار یک پدر با فرزندش است؟ که در این هنگام متهم گفت اگر بهمن را می‌کشتم، قصاص می‌شدم. این پاسخ نشان می‌دهد گفته‌های پدر رومینا درباره اینکه نفهمیده چه شده و... کذب است و او با سبق تصمیم و تحریک عده‌ای و همچنین آگاهی نسبت به کاری که می‌خواسته انجام دهد، رومینا را قربانی کرده است.»
وی همچنین به تهدیدهای پدر رومینا در دادگاه اشاره کرد و گفت: «پدر رومینا بسیار اصرار داشت که از مادر رومینا رضایت بگیرد و به من هم اصرار کرد که از موکلم رضایت بگیرم. من گفتم نباید موکل را اذیت کند و باید او را راحت بگذارد. وقتی که دید این اصرارها فایده‌ای ندارد، (وی همچنین مدعی شد) من را تهدید کرد و گفت برادرهایم را سراغت می‌فرستم و تو را راحت نمی‌گذارم که من این موضوع را به دادگاه منعکس کردم. البته در کار وکالت چنین تهدیدهایی شده‌ایم و اولین‌بار نیست، اما قصدم از مطرح‌کردن این موضوع آن بود که مشخص شود و اگر آزاد شود، مادر رومینا و پسرش راحت نخواهند بود. ضمن اینکه این تفکر خطرناک در میان خانواده پدر رومینا هم وجود دارد و ممکن است زنان و بچه‌های دیگری هم قربانی شوند. به دلیل نقص در تحقیقات و عدم صدور مجازات تکمیلی به رای صادره اعتراض خواهیم کرد، فردی که پدر رومینا را تحریک به قتل کرده و گفته اگر تو نکشی من این کار را می‌کنم، از نظر ما باید تحت تعقیب قرار بگیرد. اگر حالا جلوی او گرفته نشود، ممکن است اتفاقات تلخ دیگری را رقم بزند. بنابراین من و موکلم روی این رای اعتراض خواهیم کرد.» اظهارات قاتل در پرونده رومینا نشان می‌دهد قاتل با علم به اینکه با کشتن فرزندش حکم قصاص بر او جاری نخواهد شد دست به چنین کاری زده است.
>لایحه‌ای که قرار است گره گشا باشد؟
پس از قتل رومینا به دست پدر، معاون امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری برای جلوگیری از چنین فجایعی و به منظور بازنگری قانون مجازات آسیب رساندن پدر به فرزند یا قتل وی لایحه‌ای را تنظیم و ارائه کرد که البته تا کنون جزئیات این لایحه منتشر نشده است اما چندی پیش معصومه ابتکار در این خصوص گفت: «لایحه «مجازات پدر در صورت قتل عمد فرزند» در کمیسیون لوایح دولت مطرح شده است، اما به دلیل جنبه قضائی قرار شد قوه قضائیه نیز درباره این لایحه اظهار نظر کند.»
وی با بیان اینکه لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیس‌جمهوری، نیز نظر خود را درباره این لایحه اعلام کرده است، بیان کرد: «به زودی این لایحه به قوه قضائیه ارسال می‌شود و پس از دریافت نظر قوه قضائیه این موضوع را دنبال خواهیم کرد.» به گفته ابتکار، هدف از این لایحه تشدید مجازات است.
هنوز هیچ جزئیاتی از این لایحه منتشر نشده و مشخص نیست که چه مواردی در این لایحه مد نظر قرار گرفته است و تشدید مجازات در این لایحه تا چه حد می‌تواند برای این قبیل جنایت‌ها باز دارنده باشد.
>فرهنگسازی مهمتر از تغییر قانون
مونیکا نادی وکیل دادگستری و یکی از پژوهشگران و فعالان حوزه حقوق کودکان در خصوص حکم پدر رومینا با توجه به اقرار او در خصوص اطلاع از قصاص نشدنش به آفتاب یزد گفت:« همه می‌دانیم که طبق قانونی که در حال حاضر وجود دارد مجازات قتل اگر منجر به قصاص نشود حبس بین 3 تا 10 سال و پرداخت دیه است. در مورد پدر این حکم وجود دارد که برای قتل فرزندش قصاص نشود، بنابر این پدر رومینا هم مشمول این حکم می‌شود و می بینیم که در همین چارچوب قانونی برای او حکم صادر شده است. اما با توجه به شرایطی که در جامعه وجود دارد به نظر می‌رسد در پرونده رومینا، تاثیراتی که بر جامعه گذاشته است، نحوه اجرای حکم و آنچه که در روند رسیدگی به گفته‌های شاکی و پدر در پرونده است و
برنامه ریزی‌هایی که ظاهرا برای این موضوع وجود داشته، هر چند که ما به جزئیات این پرونده دسترسی نداریم اما بر اساس شنیده‌ها از محتویات پرونده، دلیل اینکه قاضی اشد مجازات حبس یعنی
10 سال را در نظر نگرفته است و آن را به 9 سال تبدیل کرده مجهول است. در کنار هر مجازات کیفری یک سری مجازات‌های تبعی هم وجود دارد که لازم نیست در خود حکم قید شود ولی به تبع محکومیت حبس، آن مجازات‌ها هم در پی می‌آید، این مجازات‌ها در مورد پرونده رومینا هم جاری است. اما یک اختیار قانونی که قاضی دارد این است که حکم را به مجازات‌های تکمیلی بدهد، در پرونده رومینا به نظر می‌رسد با توجه به شرایط حاکم و نحوه خشونت بار قتلی که اتفاق افتاده و با در نظر گرفتن این موضوع که پدر رومینا یک فرزند دیگر هم در خانه دارد که ممکن است پس از آزادی جان او را تهدید کند، جای خالی صدور حکم و محکومیت‌های تکمیلی را در این حکم شاهد هستیم. قاضی می‌توانست پدر رومینا را ملزم به تبعید کند و یا او را از اینکه به محل زندگی خانواده‌اش بیاید منع کند و این موضوع خیلی می‌توانست موثر عمل کند. از طرف دیگر قاضی می‌توانست این پدر را ملزم کند تا آموزش‌هایی ببیند که بتواند تاثیر بازدارندگی در او ایجاد کند. چون دلیل اصلی این گونه مجازات‌ها باز پروری است، حالا اینکه مجازات حبس تا چه اندازه در بازپروری تاثیر دارد را نمی‌دانیم اما به نظر می‌رسد می‌شد با صدور مجازات‌های تکمیلی اعم از تبعید و الزام به آموزش تا حدودی این باز پروری را در خصوص پدران قاتل انجام داد که متاسفانه این موضوع در خصوص پدر رومینا صورت نگرفته است و امیدواریم دیوان عالی کشور این جنبه‌ها را در نظر بگیرد.»
او در ادامه تاکید کرد: «همانطور که می‌دانیم این مجازات
بر اساس قانونی است که وجود دارد و در این قانون، حکم صادره جزو سنگین‌ترین مجازات‌هایی است که می‌توان برای این جرم تصور کرد. با این همه هر چند به طور کلی قصاص یا اعدام بر اساس شرایط زمانی و مکانی فعلی نمی‌تواند یک مجازات مناسب و مقبول باشد، از طرفی مجازات باید جنبه بازدارندگی در جامعه داشته باشد اما به طور معمول در چنین مواردی با چنین بازتاب های، مجازات قانونی نمی‌تواند بازدارندگی لازم را در جامعه ایجاد کند. بنابر این در حالی که من معتقدم واقعا مجازات قصاص و حتی حبس‌های طولانی مدت و حبس ابد در سیستم کنونی نمی‌تواند موثر و بازدارنده باشد، ولی باید در نظر بگیریم که مجازات‌ها عادلانه و برحسب مقتضیات و شرایط خاص آن جرم و شرایط زمان و مکان باشد تا یک بازدارندگی را در جامعه ایجاد کند. متاسفانه حکم فعلی پدر رومینا نتوانسته است بازدارندگی لازم را ایجاد کند و به همین دلیل هم با واکنش‌های زیادی مواجه شده است.»
این فعال حقوق کودکان در خصوص این موضوع که چه الزاماتی باید در لایحه «تشدید مجازات پدر در صورت قتل عمد فرزند» وجود داشته باشد تا خلاء‌های احتمالی قانونی در این حوزه برطرف شود گفت: «لایحه مذکور به دلیل تبعیت قوانین ما از فقه و با توجه به اجماع فقه‌های شیعه بر عدم قصاص پدر در صورت کشتن فرزند، طبیعتا نمی‌تواند برخلاف آن عمل کند و نمی‌تواند قصاص را مقرر کند و از طرفی هم نمی‌تواند قصاص را برای سایر قتل‌ها بردارد. شاید این لایحه مجازات حبس را به زمان بیشتری تبدیل کند که باز هم شاید نتواند بازدارندگی لازم را داشته باشد. به نظر من باید لایحه بر این موضوع تاکید کند که در این گونه مجازات‌ها امکان تخفیف و تعلیق حذف شود و در کنار آن استفاده از مجازات‌های تکمیلی در این خصوص الزامی شود تا باز پروری در مورد پدران قاتل صورت بگیرد و فرد زمانی از زندان آزاد شود که مشخص شود به صورت اصولی این فرد نمی‌تواند خطری برای سایر اعضای خانواده‌اش داشته باشد. از طرف دیگر به جز قانون که مشخص نیست این لایحه تا چه اندازه می‌تواند در آن تاثیرگذار باشد، چیزی که بیشتر تاثیرگذار است فرهنگسازی است.»
پدر رومینا به 9 سال حبس محکوم شده و ممکن است بعد از گذراندن بخشی از آن آزاد شود و این موضوع جان دیگر اعضای خانواده رومینا را هم به خطر می‌اندازد. فراموش نکنیم پدر رومینا آگاهانه داس را بلند کرد و بر گردن دخترش فرود آورد تا او را بکشد؛ چرا که یقین داشت قصاص نخواهد شد.
