وقتی به تعداد ورزشکاران سازمان یافته هندبال گیلان نگاه می کنیم، وقتی تعداد داوران و مربیان فعال خانوم و آقا این رشته را در گیلان مقایسه می کنیم، حتی وقتی تعداد تیم های شرکت کننده در لیگ های داخلی استان را بررسی می کنیم، می بینیم که در همه آنها بانوان از آقایان پیشی گرفتند، از همین رو به جرات می توان گفت هندبال گیلان در سیطره بانوان است.
به گزارش خط اول ورزشی، هندبال گیلان تا پیش از سال 1363 به شکل انجمن اداره می شد و در آن سالها ابراهیم حکمت سرآمد این رشته در گیلان بود و حتی توانست به تیم ملی نیز راه یابد، مدیریت هندبال استانها به شکل انجمن ادامه داشت تا اینکه در سال 63 با تغییر ساختار ورزش، به صورت هیات ورزشی درآمد و وحید رحمتیان هم به عنوان اولین رییس هیات هندبال گیلان کار خود را آغاز کرد. او دو دوره و تا سال 1370 این مسئولیت را بر عهده داشت و بعد از یک وقفه، مرحوم فرید بهشتی با رای اعضای مجمع در سال 1379 دومین رییس هیات هندبال گیلان لقب گرفت و ریاستش به مدت سه دوره یعنی تا سال1391 امتداد پیدا کرد و شاید به نوعی دوران شکوفایی هندبال گیلان نیز در همین ایام بود که بازیکنانی نظر وحید رضایی و جواد دلجو، سیداحمد ابراهمیی به تیم های ملی راه پیدا کردند؛ عیسی نوری زاد و بهروز عباسی دیگر روسای هیات هندبال گیلان بودند که هر کدام خشتی بر دیوار هندبال گیلان گذاشتند ولی هنوز به سامان شدن هندبال استان بسیار کار داشت تا اینکه اردیبهشت 1398 مصطفی فروزش با رای اعضای مجمع به عنوان رییس هیات انتخاب شد، انتخابی که برای بار دوم نیز در تیرماه 1402 نیز تکرار شد.
تاریخچه هندبال گیلان را کسی جز مهدی هادی گوزل شناسنامه هندبال گیلان و مسئول کمیته پیشکسوتان هیات نمی توانست به این خوبی بیان کند.
اما مصطفی فروزش رئیس فعلی هیات هندبال گیلان کیست؟
این جوان دهه شصتی اگرچه بواسطه شغلش کارشناس ارشد حسابداری است اما پیش از آن هندبالیست بوده و چند ترمی در دانشگاه رشته تربیت بدنی را نیز گذرانده است، فروزش هندبال را با فرامز احمدی که از دبیران ورزش آموزش پرورش بود، شروع کرد و در دوران ریاست مرحوم فرید بهشتی بر هندبال، با مهدی آدی گوزل و دیگر مربیان استان ادمه داد، او در همه رده های سنی چه به عنوان بازیکن، چه به عنوان مربی و چه به عنوان مدیر فنی یا سرپرست برای گیلان در رقابت های قهرمانی کشور حضور داشته است؛ او در زمان بازیکنی در سالهای ۱۳۸۳ زیر نظر سرگئی نیکولینکف به همراه تیم منتخب گیلان با قهرمانی در دسته سه کشور به دسته دو رسیدند و با قهرمانی در دسته دو به دسته اول کشور و به زیر گروه لیگ برتر راه یافتند و دو سال به عنوان بازیکن در این رده حضور داشتند که همه اینها را مدیون زحمات مرحوم فرید بهشتی میداند. در سال ۱۴۰۰ هم به عنوان مدیر فنی تیم هندبال گیلان، در کنار سیدمحمد رضایی سرمربی تیم، نایب قهرمان دسته سوم شد و به دسته دوم کشور رسیدند و در دسته دوم هم به عنوان مدیر فنی نایب قهرمان کشور شدند و بعد از ۱۹ سال مجوز صعود به لیگ دسته یک کشور را کسب نمودند، همچنین از سال 1381 که هندبال ساحلی به طور رسمی رونق یافت در این بخش نیز فعالیت های خوبی داشت. او مدرک درجه دو داوری و درجه دو مربیگری هندبال را نیز در کارنامه دارد.
با این حال فروزش به عنوان رییس هیات هندبال گیلان از وضعیت این رشته در استان راضی نیست و به خبرنگار خط اول ورزشی می گوید: رسانه ها آنقدری که به رشته های همترازی چون والیبال و بسکتبال پرداختند هندبال را ندیدند، حتی رسانه ملی هم توجه خاصی به این رشته ندارد، از همین رو اسپانسر هم تمایلی برای ورود و سرمایه گذاری در هندبال از خود نشان نمی دهد، برای اثبات این ادعا کافی است نگاهی به لیگ برتر هندبال کشور بیاندازید که سالهاست فقط 12 تیم در آن حضور دارند 12 تیمی که اغلب آنها از یکی دو استان صنعتی هستند. علاوه بر این انتظار میرود صداوسیما؛ آموزش و پرورش و دانشگاه ها و حتی شهرداری ها هم آنچنان که میبایست نگاه ویژه ای به مقوله ورزش داشته باشند اما متاسفانه سالهاست که به هندبال توجه نمی شود، البته در گیلان باتوجه به روابط خوبی که بخصوص با آموزش و پرورش و دانشگاه ها برقرار کردیم اوضاع کمی بهتر است. ولی به جز شهرداری بندرانزلی دیگر شهرداری ها هنوز نتوانستند هندبال را به‌عنوان یک رشته ورزشی ببینند درحالی‌که همانطور که برای بقیه رشته های ورزشی در پار‌ک ها فضا ایجاد کردند می توانند یک فضای عمومی برای هندبال نیز درنظر گرفته شود تا مردم با جذابیت ها و هیجانات هندبال بیشتر آشنا شوند. باتوجه به مشکلاتی که عنوان شد مشخص است پولی در هندبال نیست و باید رایگان و از روی عشق و علاقه برای هندبال کار کرد از همین رو برای آقایان که عمدتا سرپرست خانوار هستند وهمچنین به دلیل مشغله زیاد استقبال چندانی از این رشته نمی کنند ولی در قسمت بانوان این موضوع متفاوت است و استقبال بهتری از این رشته ورزشی میشود، ما نیز در هیات اگر اعزامی داریم و هزینه ای قرار است انجام دهیم آن را به کمک حامیان مالی، خیرین و یا اسپانسرهایی که مقطعی و برای یک دوره ورود میکنند انجام می دهیم، چراکه واقعا درآمدی در هیات وجود ندارد، اموزش هندبال نیز به صورت رایگان در سالن شش هزار نفری صورت میگیرد، و همه ارکان هیات از اجرایی گرفته تا مربیان و داوران صرفا با خاطر علایق شخصی به این رشته ورزشی، پای کار هستند.
وی اما از استقبال بانوان به هندبال خوشحال است و می گوید: آخرین آمار ورزشکاران سازمان یافته ما ۱۲۵۰ ورزشکار است که شصت درصد آن یعنی حدود ۷۲۰ نفر از بانوان هستند، در بحث داوری و مربیگری نیز چنین است و از 9 داور فعال و حاضر در مسابقات کشوری، 5 نفر از بانوان هستند و در بخش مربیگری نیز اوضاع بانوان بسیار شگفت انگیز است و از ۳۷ مربی فعال استان، ۲۲ نفر انها خانوم هستند. با این امار قابل توجه بانوان در هندبال، طبیعی است تعداد تیم های بانوان لیگ های داخلی استان هم بیشتر از اقایان باشد.
اما با همین وضعیت مالی اسفناک، هیات باز پویایی خود را از دست نداده و عناوین درخوری کسب کرد، فروزش در این خصوص به خط اول ورزشی می گوید: سال ۹۸ که آمدم عملا هندبال گیلان شرایط مساعدی نداشت و فقط هندبال ساحلی به کمک مجید ستوده فعال بود و بس، بلافاصله با مشورت اعضای هیات رئیسه و با رایزنی با فدراسیون میزبانی المپیاد استعدادهای برتر در رشته هندبال را گرفتم و توانستیم دو دعوت شده به اردوهای استعدادیابی تیم ملی داشته باشیم، اما متاسفانه خیلی زود به کرونا خوردیم و عملا فعالیت هیات تعطیل شد، حتی تا اواسط سال ۱۴۰۰ که برخی رشته های ورزشی فعالیت مجددشان را آغاز کردند، به هندبال بخاطر پربرخورد بودن اجازه فعالیت داده نشد تا اینکه اواخر ۱۴۰۰ توانستیم با راه اندازی لیگهای داخلی دوباره استارت بزنیم و بلافاصله تیم بزرگسالان گیلان در شهرستان شاهرود نایب قهرمان دسته سه کشور شد و به دسته دو آمد در دسته دوم هم که در سیستان و بلوچستان برگزار شد نائب قهرمان شدیم و جواز حضور در لیگ دسته یک را کسب نمودیم و اکنون در لیگ دسته اول امتیاز خود را حفظ کردیم.
وی افزود: به هرحال تیم بزرگسالان ویترین فعالیت های هر هیاتی است و نوجوانان و جوانان برای رسیدن به آن و الگوسازی برای اینده خود برنامه ریزی می کنند و انگیزه می گیرند، از همین رو نیاز بود تیم بزرگسالان را در بخش بانوان هم احیا کنیم، بانوان بزرگسال هم بعد از ۱۷ سال به سر مربیگری زهرا حسین پناه در لیگ دسته دوم در شهرستان بیرجند حضور پیدا کردند و نتایج قابل قبولی را نیز کسب نمودند.
فروزش ادامه داد: در استان در همه رده های نونهالان، نوجوانان، جوانان و بزرگسالان هم در آقایان و هم در بانوان لیگ داریم و نکته جالب تعداد تیم های بانوان هست که طبق معمول باز حضور پررنگ تری نسبت به اقایان دارند و این نشان از تلاش قابل ستایش خانوم دستواره به عنوان نایب رئیس بانوان استان و دیگر نواب رئیس شهرستانها هیات دارد؛ گفتنی است در لیگ بانوان استان هفت تیم و در لیگ آقایان شش تیم حضور دارند. اما از همه مهمتر رنکینگ گیلان در رده بندی فدراسیون است، در زمان شروع فعالیت شرایط مناسبی نداشت و همچنان علیرغم فعالیت چشمگیر، جایگاه قابل قبولی از نظر بنده نمی باشد و نیاز به تلاش بیشتر و جا برای بهتر شدن دارد.
اما همه این موفقیتها در شرایطی بدست آمد که نه تنها اسپانسری پا پیش نگذاشت بلکه عملا در گیلان زیرساخت و سالن مناسبی هم در اختیار هندبال نیست؛ فروزش در این خصوص می گوید: به لحاظ زیرساخت و امکانات متاسفانه اوضاع مناسبی نداریم و جزو ۵ استان آخر هستیم، درحالی‌که در استان‌هایی مثل یزد و ایلام و غیره حداقل چهار تا شش سالن استاندارد برای هندبال وجود دارد، ولی در رشت به عنوان یک کلانشهر و مرکز استان تنها دو سالن استاندارد هندبال در مجموعه ورزشی یادگار امام و مجموعه ورزشی شش هزار نفره داریم که انها هم در اختیار هندبال قرار ندارد و هیات استان جهت اموزش و تمرین تیم های خود باید در بدترین ساعات و با پرداخت مبالغ بالا آن را اجاره کند، البته سالن های چندمنظوره شهرهای استارا، تالش، فومن و صومعه سرا مناسب رقابت هندبال هستند اما آنجا هم اولویت با رشته های دیگر است و ساعات مناسبی در اختیار هیاتهای شهرستانی قرار نمیگیرد، از همین رو مهمترین دغدغه ما در هیات هندبال گیلان نداشتن سالن اختصاصی است.
وی در باب اهمیت این موضوع یعنی ایجاد زیرساخت گفت: هرچقدر که در هندبال سالنی بخاطر نداشتن سالن اوضاع مناسبی نداریم در هندبال ساحلی بخاطر داشتن شرایط مناسب جغرافیایی و ایجاد زیر ساخت مناسب در سواحل با کمترین هزینه، توانستیم تبدیل به یکی از قطب های برتر کشور شویم. به طوری که در سال ۱۴۰۰ مقام قهرمانی هندبال ساحلی کشور را نیز بدست آوردیم.
وی افزود: از همان سال ۱۳۸۱ که کمیته هندبال ساحلی ذیل مجموعه فدراسیون هندبال راه افتاد در همان اولین دوره مسابقات در بندرعباس حضور داشتیم و حتی عنوان سوم کشور را بدست اوردیم، سپس باتوجه به زیرساخت مناسبی که در منطقه آزاد انزلی برای ورزش های ساحلی ایجاد شد تلاشمان را دو چندان کردیم، به گونه ای که تا به امروز همیشه در سطح ملی بازیکن داشتیم، هر ساله میزبان حداقل یک دوره رقابت قهرمانی کشور چه در رده بزرگسالان یا امید و یا جوانان هستیم، هر ساله میزبان یکی از اردوهای تیم ملی هستیم، همه این اتفاقات را هم مدیون مجموعه ساحلی ورزشی مرحوم سیروس قایقران منطقه آزاد انزلی هستیم، و از حمایت‌های آقای مطهری معاونت فرهنگی، گردشگری و اجتماعی که کمال همکاری را با هندبال به عمل می آورند نباید به این راحتی گذشت، و نکته مهم این است که این مجموعه با توجه به زیر ساخت مناسب توان میزبانی رقابتهای آسیایی و بین‌المللی را هم دارد، از همین رو اگر بتوانیم اسپانسر مناسبی جذب کنیم میتوانیم در سال جاری میزبانی رقابت های چند جانبه کشورهای حاشیه دریای خزر تحت عنوان جام خزر را برنامه ریزی نماییم و همچنین برگزاری مسابقات کاسپین کاپ که سه دوره در آن منطقه برگزار شد و معمولا با حضور تیم ملی هندبال ساحلی همراه بود، امروز شرایط برای ادامه آن مسیر در سطحی گسترده تر وجود دارد.
وی ادامه داد: ناگفته نماند علاوه بر منطقه آزاد انزلی در ساحل بندر انزلی بواسطه حضور مجید ستوده رئیس اداره ورزش و جوانان این شهرستان که خود از مربیان موفق فعلی هندبال میباشد، نیز امکانات خوبی برای هندبال ساحلی فراهم شده است، نکته جالب اینجاست که بانوان گیلان در هندبال ساحلی نیز ورود کرده اند و از سال ۱۴۰۱ که هندبال ساحلی در بخش بانوان فدراسیون فعال شده ما نیز فعالیت خود را آغاز کرده ایم و سال گذشته در دومین دوره رقابتهای قهرمانی کشور حضور یافتیم، امسال هم علاوه بر شرکت در سومین دوره رقابتهای قهرمانی کشور در بخش بانوان؛ گیلان خود را برای میزبانی از یک اردوی تیم ملی و یک رقابت قهرمانی کشور اماده خواهد کرد، حتی تصمیم داریم میزبان یک دوره کلاس مربیگری و داوری درجه سه ساحلی نیز باشیم. البته در حوزه آموزش ما تاکنون شش دوره مربیگری درجه سه و پنج دوره داوری درجه سه و یک دوره داوری درجه دو هندبال سالنی را هم برگزار کردیم و شهریور پارسال میزبان سمینار داوران لیگ برتر با حضور ۸۰ داور از سراسر کشور بوده ایم.
فروزش در ادامه از فعال کردن دفتر هیات در یازده شهرستان رشت، صومعه‌سرا، بندر انزلی، فومن، تالش، آستارا، لنگرود، لاهیجان، سیاهکل، استانه اشرفیه و خمام خبر داد و گفت: این روزها هم با تلاش همه ارکان هیات بخصوص شهرستان ها، دعوت شده های زیادی به اردوهای تیم های مختلف ملی چه در بخش اقایان و چه در بخش بانوان در ردهای سنی مختلف داشتیم. ضمن اینکه علیرغم سابقه کمتر هندبال ساحلی، ملی پوشان ما در این بخش بسیار قابل توجه است، همانطور که در گذشته و در دهه شصت ابراهیم حکمت به عضویت تیم ملی بزرگسالان درآمد یا در دهه هشتاد جواد دلجو، سید احمد ابراهیمی، همچنین وحید رضایی نه تنها ملی پوش شدند بلکه با تیم ملی نوجوانان مقام سوم آسیا را در سال های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۹ بدست اوردند و حتی حضور در مسابقات جهانی را تجربه نمودند، علی خواجوی و فربد اصلانی هم در ترکیب تیم ملی هندبال ساحلی در تورنمت بین المللی اصفهان حضور داشت، محدکیا سبحانی و محمد مهدی کیاهی در هندبال سالنی و صدرا کوتاه زادگان در هندبال ساحلی سال گذشته به اردوی تیم ملی دعوت شدند؛ سال ۱۴۰۱ مجید ستوده به عنوان مربی تیم ملي هندبال ساحلی قهرمان آسیا شد، مهدی آدی گوزل هم در سال ۱۳۹۸ به همراه ستوده به عنوان سرپرست و مربی تیم ملی امید هندبال ساحلی منصوب شدند، در مربیگری علاوه بر هندبال ساحلی؛ در هندبال سالنی نیز سمیه مهربان مربی بدنساز تیم ملی بانوان شد و همچنین چهرهایی سرشناسی مانند متین نجدسمیعی که اصالتا" گیلانی هستند به عنوان سرمربی دختران تیم ملی جوانان کشور مشغول میباشند، مروارید مزین هم که مدرس فدراسیون و از مربیان هندبال استان است مسئولیت کمیته مربیان هیات را عهده دار است و مربیان ارزند‌ه و با تجربه‌ای چون محمد رضایی با کسب نایب قهرمان دسته سوم و دسته دوم کشور، اشکان کوتاه زادگان، مجید ستوده، میثم کاظمی، مجتبی امیدی، صادق قویدل، سودابه صدیق، زهرا حسین پناه، اکرم نیکخواه، نرجس ادیب، سارا حبیبی، متین سحر خیز، آرمین موسی زاده، سحر عزیزی، محمدامین موسی زاده، سارا شفقی، نعیمه افلاکی، لیلا شهبازپور، پریسا هادینیا، سهیلا ملایی، زهرا عباسی، خانم فرهمند، آریا شفیعی، سامره امینیان، سکینه راوند و محدثه حاجی‌پور، در هندبال گیلان فعالیت داشته و دارند.
فروزش اوضاع گیلان در بخش داوری را نیز امیدوار کننده خواند و گفت: مریم صابری و پونه علیزاده از داوران ملی و درجه یک ما و جزء بهترین های کشور نیز هستند که در لیگ برتر بانوان و لیگ های مختلف مشغول قضاوت می باشند، زهرا اسماعیل خواه و مطهره نجدسمیعی با اصالتی گیلانی داوران بين‌المللی ما هستند که متاسفانه هر دو انها ساکن استان تهران شدند، مقداد و سجاد احمدزاده نیز، هم در سالن و هم در ساحل مدرک داوری درجه یک دارند، خسرو پوربهرام و مجتبی امیدی هم از داوران ساحلی گیلان هستند که برای قضاوت به مسابقات کشوری دعوت می شوند، البته هیات داوران جوان و خوبی چون حسام دلزنده، مهران ابراهیم پور، مژگان صابری، سارا غلامی، پریسا هادی نیا، مائده رحیمی، شقایق روشن قیاس، آتنا شادخواه، فاطمه هادی پور، مهسا غم انگیز، ساناز محبوبی و در راس آن راشین رستمانی مسئول کمیته داوران هیات که از ناظران مطرح فدراسیون نیز میباشد را دارند.
اما وقتی از داوران و مربیان هندبال استان نام برده شد، بهتر است از کادر اجرایی هیات نیز قدردانی گردد و یادی از نام این زحمتکشان داشته باشیم؛ از هما دستواره نایب رییس بانوان، محمد رضایی دبیر هیات، مهدی ادی گوزل نایب رئیس آقایان و مسئول کمیته پیشکسوتان، خسرو پور بهرام کمیته استعدادیابی، سیداحمد ابراهیمی کمیته ساحلی، فاطمه درخشان روابط عمومی، مروارید مزین کمیته مربیان، راشین رستمانی کمیته داوران، سودابه صدیق کمیته همگانی، مریم صابری کمیته مسابقات، کامیار بهفر کمیته فرهنگی و البته روسای ما در هیات های شهرستانی مثل، اشکان کوتاه زادگان استارا، زهرا حسن پناه رئیس هیات فومن، نرجس ادیب لاهیجان، میلاد خانجانزاد استانه اشرفیه، جابر صفرعلی نژاد رشت، ابوذر قاسمی سیاهکل، مهناز رهبر انزلی، رسول رضاپرست صومعه سرا، رضا فتحتویی نژاد خمام، بیژن برنجی تالش، محمد فرض علیزاده لنگرود، جملگی صادقانه تلاش دارند تا جایگاه هیات هندبال گیلان ارتقا یابد. در پایان نیز میبایست از اعضای هیات رئیسه هندبال هما دستواره، متین عاشوری، محمد حجتی، سعید زاهدی، میثم جاهنشاهی و محمد رضایی کمال تشکر را داشته باشم.
