قسمت اعظم مدیریت دوره نخست حسین میربلوک بر صفحه شطرنج گیلان گذشته است و اکنون باتوجه به عملکردی که این مدیر جوان از خود بجا گذاشته، از شاه و وزیر گرفته تا سربازان فیل سوار و اسب سوار قلعه شطرنج، بخوبی واقفند که برای مات کردن چالش های شطرنج، باید چه حرکتی در انتخابات آتی ریاست هیات شطرنج گیلان کنند.

به گزارش خط اول ورزشی، اینکه شطرنج در هند پدید آمده یا ایران جای بحث و جدل زیادی است، برخی متون تاریخی ایران را سردمدار پیدایش شطرنج می دانند و برخی دیگر نیز هند را، اما حتی اگر هندیان مخترع این بازی فکری باشند هم حرجی نیست چراکه در تاریخ بواسطه هم مرز بودن این دو کشور بارها جنگهایی بینشان درگرفت که باعث شد اغلب تا خود دهلی خاک ایران زمین باشد، پس سند این ابتکار به نام هرکه زده شود افتخاری برای ایرانیان است.

این سوی ماجرا، تبحر دیلمییان در این بازی است که تا عصر معاصر نیز ادامه یافته و دیده شده هرجا سخنی از شطرنج است نام یک گیلانی چه در مقام ورزشکار یا چه در مقام مربی و یا چه در مقام قاضی می درخشد. اساتید بزرگی چون همایون توفیقی، امیررضا پوررمضانعلی و سیدخلیل موسوی که نام و نشانشان باعث شد گیلان را قطب شطرنج ایران بنامند و از آنجاکه ایران خاستگاه شطرنج جهان است پربیراه نیست که بگوییم گیلان عصاره شطرنج جهان است.

اما چرا گیلان یکی از قطب های برتر شطرنج کشور است؟

فدراسیون شطرنج اگرچه در سال 1329 تاسیس شد اما طی سه دهه ابتدایی فعالیت، تنها دستاوردش کسب نرم استاد بین المللی خسرو شیخ هرندی در سال 1354 بود تا اینکه بعد از انقلاب درب فدراسیون به مدت یک دهه بسته شد. سال 1369 وقتی فدراسیون شطرنج مجدد آغاز بکار کرد، اینبار از نرم استاد بین المللی گذشت و در سه دهه بعدی فعالیتش با کسب اولین درجه استاد بزرگی توسط احسان قایم مقامی در سال 81 قدم به دنیای بزرگان گذاشت و تا امروز 25 استاد بزرگ دیگر به نام های امیر باقری، الشن مرادی، مرتضی محجوب، شجاعت قانع، همایون توفیقی، اصغر گلی‌زاده، پوریا درینی، حسن عباسی‌فر، پویا ایدنی، پرهام مقصودلو، امیررضا پوررمضانعلی، شاهین زنگنه، مسعود مصدق‌پور، محمدامین طباطبایی، علیرضا فیروزجا، آرین غلامی، خلیل موسوی، بردیا دانشور، شادی پریدر، آتوسا پورکاشیان، سارا خادم الشریعه، درسا درخشانی، غزل حکیمی‌فرد، میترا حجازی‌پور و مبینا علی نسب را به دنیای شطرنج تحویل داده است.

و در میان این سیل عظیم نخبگی در شطرنج ایران، گیلان نیز بی نصیب نماند و علاوه بر سه استاد بزرگ شطرنج (همایون توفیقی، امیر رضا پوررمضانعلی و سیدخلیل موسوی)، اساتید بنام بین المللی چون سیدحامد موسویان، امیرمحمد سوزنکار، آرش طاهباز، آرش داغلی، آراد نظری و پروا بهزاد نظیف - تنها استاد بین المللی بانوان گیلانی - را در تارک خود می بیند و یا در داوری نیز علاوه بر شهره بیات داور درجه A بین المللی و اسماعیل صفرزاده دیگر داور مطرح گیلانی که رخت سفر بستند و در ایران حضور ندارند، داوران مطرح دیگری چون اکبر باقری، حمیدرضا جدیدی، محمدصادق مزروقی، خاطره عزیزی، مسعود شرافتی، محمدعلی بپویی، امیرحسین معصومی، غلام حسین اکبرزاده، فریبا باقرزاده، محمدرضا رحیمی بشر، علیرضا بهاری راد و نوید هوشدار محجوب در گیلان حضور دارند تا تعریف نخبگی در شطرنج گیلان به عینه لمس شود. (البته حمیدرضا پورشاهماری و ابوالقاسم نجیب نیز از داوران بین المللی گیلان هستند که خارج از استان ساکن شدند)، همچنین اساتیدی چون سید حامد موسویان و ارسلان زرین فام و امیر پوررمضانعلی و همایون توفیقی و اساتید دیگر نیز مدام در کادر فنی تیم های ملی حضور می یابند تا علاوه بر شطرنج باز و داور، به اندازه کافی در مربیگری تیم های ملی نیز گیلان غنی باشد؛ همه اینها به غیر از اساتید و داوران مطرح فیده (فدراسیون جهانی) هستند که در گیلان حضور دارند و اگر بنا بود نامشان برده شود خود گزارشی مفصل می طلبید، حال با این همه نخبه چرا گیلان، قطب شطرنج کشور نباشد.

اما علاوه بر همه اینها، گیلان یکی از معتبرترین رقابت های بین المللی شطرنج در کشور را هم هر ساله میزبانی می کند، رقابتی تحت عنوان " کاسپین کاپ ".

البته گیلان از دیرباز به عنوان یک استان صاحب سبک در ورزش، مامن و میزبان رقابت‌های بین‌المللی مختلفی بوده است. در دهه ۶۰، برگزاری جام خزر در رشته فوتبال، با حضور تیم های ملی پرقدرتی چون شوروی، استارت خوبی بود که اگر نبود جنگ تحمیلی عراق برابر ایران، شاید همچنان با قدرت هرچه بیشتر ادامه می‌یافت. بعد از جنگ هم رقابت های بین المللی وزنه برداری جام نامجو خیلی جدی شروع به کار کرد، اما خیلی زود فروغ خود را از دست داد، اگرچه سال ۹۸ یکبار دیگر استارتی پرقدرت در برگزاری این رقابت ها زده شد اما بیماری کرونا بهانه‌ای شد تا یک بار دیگر تابلوی ایست جلوی برگزاری این رقابت‌ها قرار گیرد. چندین و چند رقابت بین المللی محدود نیز در گیلان برگزار شد که جملگی حتی به سال دوم هم نکشیدند.

اما در این میان شطرنج با کمک کیومرث بیات رییس پیشین هیات شطرنج گیلان، گام های کوچک اما استوار خود را در عرصه بین المللی، در سال ۱۳۸۱ آغاز کرد و بعدها چنان با قدرت به کارش ادامه داد که سالهای ۹۷ و ۹۸ در دوره‌های هفدهم و هجدهم بیش از ۱۰۰۰ شطرنج باز ایرانی و خارجی در آن حضور یافتند و میزبان بزرگانی چون آناتولی کارپوف، شیویاکوف، گریشوک، جوباوا، شیروف، سفرلی ایلتاج، وانگ یو، علیرضا فیروزجا، پرهام مقصودلو، امین طباطبایی و دیگر برندهای معتبر دنیای شطرنج بود. شطرنج گیلان که اکنون دیگر کاسپین کاپ را در تقویم فدراسیون جهانی - فیده میدید، پا را فراتر گذاشته و در کنار این رقابت‌های مهم، رقابت معتبر دیگری به نام جام ستارگان را نیز برنامه ریزی کرد که با استقبال بزرگان شطرنج دنیا روبرو شد.

سال ۱۳۹۹ کاسپین کاپ هم به مانند سایر رقابت های معتبر جهانی همچون المپیک توکیو در سایه بیماری کرونا قرار گرفته و برگزار نشد اما درست در زمانیکه همگان فکر می کردند بعد از رفتن بیات، حسین میربلوک رییس جدید و جوان این هیات نتواند از عهده برگزاری رقابت بزرگ کاسپین کاپ براید، وی کفش آهنین پوشید و توانست با ادامه این رویه، نه تنها دوره های نوزدهم و بیستم کاسپین کاپ را به شکل درخور برگزار نماید بلکه استارت یک رویداد بین المللی دیگر تحت عنوان جام گیلان را هم بزند تا جانشینی هرچند کوچک برای جام ستارگان باشد.

میربلوک اگرچه در انتخابات اسفند 1399 با اخذ ۱۵ رای از ۱۶ رای، نشان داد از حمایت حداکثری در جامعه شطرنج برخوردار است، اما اساتید بزرگی چون همایون توفیقی، حامد موسویان، ارسلان زرین فام، بهروز مرادی، هانیه علی اکبری و برخی دیگر انتخابات را تحریم کرده بودند، اینان نام‌های کوچکی نیستند که میربلوک بتواند از کنار اعتراض آنها به سادگی بگذرد. از همین رو رییس جدید همه تلاشش را برای برقراری تعامل و تعادل در هیات شطرنج گیلان بکار گرفت تا کمترین چالشی برای شطرنج گیلان پیش نیاید.

شاید برخی خرده بگیرند که اگرچه کمیت نوزدهمین و بیستمین دوره کاسپین کاپ با حضور حدود هفتصد هشتصد شطرنجباز دست کمی از دوره‌های پیشین نداشت، اما کیفیت دوره های اخیر با دوره های قبل قابل قیاس نیست که البته این ایراد پربیراه نیست چراکه بیات با ارتباطات بین المللی شطرنجی خود و صد البته حمایت مالی و معنوی بی چون و چرای منطقه آزاد انزلی بزرگانی چون آناتولی کارپف و نایجل شورت را به گیلان آورد و یا اساتید بزرگی چون، مصرالدین اسکندروف و التاج سفرلی و آذر میرزایف از جمهوری آذربایجان، یوگئی الکسیف و آلکسی شیروف از روسیه، سرگئی تیویاکوف از هلند و مارین بوسیوچیچ از کرواسی و بزرگانی دیگر که در کاسپین کاپ حضور داشتند اما میربلوک جوان تازه در این راه گام برداشته و اسپانسرهای توانمند پیشین را اطراف خود نمی بیند ولی با توانایی هایی که از خود بروز داده است یقیناً در سالهای آتی کیفیت کاسپین کاپ را هم به مانند کمیت آن ارتقا خواهد بخشید. همانطور که افتخارات شطرنج گیلان در این سه چهار سال رو به فزونی بوده است؛ در همین یکی دو سال اخیر وی علاوه بر برگزاری دو دوره باشکوه کاسپین کاپ که با جوایز قابل توجه پنج میلیارد ریالی مواجه بود، به جام گیلان نیز اعتبار بخشید و احتمالا مسیر کاسپین کاپ را طی خواهد کرد، این فرزند نوپای شطرنج گیلان باعث رونمایی و رشد نخبگان جدید شطرنج نه تنها در گیلان بلکه در کشور شده است.

حسین میربلوک اما رده های پایه و البته بخش بانوان را هم فراموش نکرد و با برگزاری دهمین دوره شطرنج لیگ برتر بانوان کشور، دختران شطرنج باز زیادی را در سطح ملی ارتقا داد و با میزبانی مسابقات رده های سنی کشور و میزبانی از رقابت های جوانان کشور هم در رده پسران و هم در رده دختران و صد البته قهرمانی در بخش دختران و نایب قهرمانی در بخش پسران نشان داد آمادگی کامل برای ادامه این مسیر پرتلاطم برای یک دوره چهار ساله دیگر را نیز دارد، چرا که کمتر از یک سال دیگر به اتمام دوره چهار ساله اول باقی است و جامعه شطرنج باید به این یقین برسند که رییس جوان به درد چهار سال دیگر نیز خواهد خورد یا خیر؟ موضوعی که به نظر می رسد از شاه و وزیر گرفته تا سربازان فیل سوار و اسب سوار صفحه شطرنج بدان واقفند و می دانند در انتخابات آتی چه حرکتی باید انجام دهند.