استفاده از راه پله یا جهیدن؟ دور زدن یا عبور از دیوار بلند؟ راه رفتن یا پریدن از ساختمانها؟ از میان این گزینه‌ها شما کدام را انتخاب می کنید؟ قطعا راه آسانتر را؛ ولی عده ای هستند که راه سخت را برمی گزینند، آنها ارتفاع چند متری دیوار برایشان مانند پله های خانه هایمان است، از دیوار راست بالا می‌روند، از میان فاصله دو ساختمان پرواز می‌کنند. حرکاتشان آن چنان غیر قابل باور است که هر لحظه با هیجان و استرس از جا می‌پرید و لحظه افتادنشان را تصور می‌کنید، اما چشم‌هایتان را که باز کنید، می بینید هنوز در حال دویدن هستند.

به گزارش خط اول، گذر همه تان بارها به ماسوله خورده، اما فکر کنم آنطور که نگارنده ماسوله را دیده شما ندیده اید. ظهر یک روز گرم مردادی در همین سال جاری بود، دیگر عروسک های رنگارنگ ماسوله نظرم را جلب نمی کرد، چراکه چیز عجیب تری در این روستای تاریخی گیلان دیده بودم. درست وسط تابستان بود، چهاردهم یا پانزدهم مرداد، ماسوله مثل همیشه شلوغ، اما از بین جمعیت هراز گاهی یکی را به هوا پرت می کردند، ناگهان یکی را دیدم که از سقف خانه های کاه گلی ماسوله به حیات خانه همسایه پرید، نگران شده بودم که مبادا وقوع جرمی تعقیب و گریزی را شکل داده باشد، اما وقتی تکرار پریدن ها و جهش ها را دیدم و البته شوق و ذوق جمعیت را، دریافتم اتفاق دیگری در حال وقوع است.

تا پیش از این، چند باری در تلویزیون دیده بودم، بخصوص فیلم هایی که نقش اولش نیاز به فرار از دست پلیس داشت، اصلا بخاطر نمایش همین وجه منفی باعث شد هم در ایران و هم برهه ای در اروپا این حرکات ممنوع شود. آری صحبت از " پارکور " است، رشته ای مهیج که مورد علاقه بسیاری از نوجوانان در سرتا سر دنیاست.

پارکور یعنی عبور از موانع در سریعترین زمان ممکن با استفاده از آسانترین و ساده‌ترین شیوهٔ حرکتی و کمترین انرژی مصرفی بدن از یک مبدأ به مقصد و کسی که پارکور کار می کند را " تراسور " می خوانند. البته پارکور فقط یک رشته ورزشی نیست بلکه یک هنر است و فلسفه ای خاص دارد، شاید توصیف آن به عنوان هنر حرکت به جلو بدون توجه به موانع، بهترین توصیف باشد؛ به زبان ساده می توان گفت: پارکور " هنر حرکت " است و فلسفه آن می گوید "هرگز به عقب برنگرد "

پارکور تاریخ کهنی ندارد، اگرچه بشر از ابتدا نیاز داشته شکار کند و شکار نشود، ولی به صورت جدی یک افسر فرانسوی به نام ریموند بل در همین جنگ ویتنام، برای تعقیب و گریز بهتر آن را پایه گذاری کرد، ریموند در یکی از سفرهای نظامی اش به آفریقا شاهد گرایش و تعامل قابل توجه مردم بومی به محیط پیرامونی بود. وی بومیان آفریقا را مردمانی چابک، ماهر و انعطاف پذیر می دید در حالی که آن‌ها هیچ مربی ژیمناستیکی نداشتند و فقط در طبیعت زندگی می‌کردند. همین قضیه او را به سوی ابداع این روش طبیعی سوق داد که با الهام از طبیعت و محیط پیرامون، خود را نیرومند و مفید سازد. او پریدن و دویدن و جهیدن را به خوبی به سربازانش اموخت ولی جایی ثبت نکرد که چه گام بزرگی برای راه اندازی ورزش پارکور برداشته است، از همین رو فرزندش دیوید بل اقدام به ثبت و ضبط این رشته کرد و نام فرانسوی پارکور را بر آن نهاد.

هرچقدر بروس لی با الهام از حرکات دفاعی و تهاجمی حیوانات، کونگ فوی چینی را به عرش اعلی رساند، دیوید بل نیز با تکیه بر توانایی های خود واقعی انسان و انسجام ذهن و بدن، تلاش های پدر را مدون کرد و پارکور را بنا نهاد. اما پیش از آنکه این رشته به ایران بیاید در همان اروپا نیز مدتی غیرقانونی اعلام شده بود، ولی خیلی زود تاکید بر جنبه هنری و ورزشی اش باعث شد از قید و بند ممنوعیت رهایی یابد.

حوالی سال 1382 بود که پای پارکور به ایران باز شد و چندی بعد حضوری نمایش گونه در فدراسیون ورزش همگانی داشت، چراکه تا همین سال گذشته مجوز فعالیت رسمی نداشت و فعالیت پارکوربازان غیرقانونی محسوب می‌شد. ولی اقبال جوانان به این ورزش و لزوم نظارت بر آن بالاخره مسئولان ورزش کشور را مجاب کرد تا آن را از حالت زیرزمینی و غیرقانونی خارج کنند و به این ترتیب، با قانونی شدن فعالیت پارکور، این رشته از فدراسیون ورزش همگانی به فدراسیون انجمن‌های ورزشی منتقل شد. همزمان، هیئت‌های انجمن‌های ورزشی استان‌ها نیز اقدام به تشکیل کمیته پارکور و معرفی روسای این کمیته کردند و با رونق گرفتن این رشته، نخستین دوره مسابقات پارکور آزاد قهرمانی کشور نیز اردیبهشت ماه امسال در ارگ کریم خان زند شیراز برگزار شد و تراسورهای ایران خودی نشان دادند. هرچند انتقال این رشته به زیرمجموعه فدراسیون انجمن‌های ورزشی در آن مقطع با برخی انتقادها از طرف مسئولان فدراسیون ورزش همگانی روبه‌رو شد، اما این انتقال در نهایت انجام شد و پارکوربازان نیز با رضایت از قانونی شدن فعالیتشان به این رشته جان دوباره‌ای بخشیدند.

اما این پایان ماجرا نبود، چون محمدرضا داورزنی معاون توسعه ورزش قهرمانی و حرفه‌ای وزیر ورزش و جوانان که سال گذشته حکم به انتقال رشته پارکور از کمیته آمادگی جسمانی فدراسیون ورزش همگانی به فدراسیون انجمن‌های ورزشی داده بود، خردادماه امسال دستور داد رشته پارکور از تاریخ 97/3/21 از فدراسیون انجمن‌های ورزشی منتزع و تحت پوشش و نظارت فدراسیون ژیمناستیک قرار گیرد تا این رشته مهیج همچنان بین فدراسیون‌های ورزشی دست به دست شود. پارکوربازان که به اندازه کافی زمین می خوردند و آسیب می دیدند و دچار شکستگی می شدند، هربار بلند می شدند و به تمرین ادامه می دادند اما این تغییر ماهیت ها هربار دست اندازی بزرگ برایشان محسوب می شد.

کیانوش سقراطی رییس هیات ژیمناستیک گیلان در این خصوص می گوید: پیشتر در دنیا پارکور سازمانی مستقل داشت، ولی اخیرا علیرغم مخالفت های پارکوربازان، این رشته ورزشی زیرمجموعه فدراسیون جهانی ژیمناستیک شد در ایران نیز به دلیل استقبال جوانان از این رشته و برای اینکه فعالیت های غیرمجاز صورت نگیرد، عهده دار این مجموعه شدیم و تمام تلاشمان را می کنیم تا به خوبی این هنر زیبا را بین جوانان و نوجوانان به نمایش بگذاریم.

وی افزود: رشته هایی مثل تکواندو، کاراته، جودو، کونگ فو و ووشو همه از خانواده هنرهای رزمی هستند ولی در یک هیات متمرکز نیستند، اینکه چرا تصمیم گرفته شد پارکور زیر مجموعه ژیمناستیک باشد را نمی دانم ولی ما از این تصمیم استقبال می کنیم.

سقراطی در ادامه به تشکیل کمیته " ژیمناستیک برای همه " اشاره کرد و گفت: مدتی است این کمیته به دستور فدراسیون ژیمناستیک راه اندازی شده است و اگرچه نام ژیمناستیک در آن نهاده شده است اما برای بسط و توسعه ان نیازمند همراهی و مشارکت همه هیات های ورزشی هستیم تا علاوه بر مردم عادی؛ افراد چاق، افراد معلول، افراد سالمند، و حتی بیماران سندرومی را نیز به ژیمناستیک سوق دهیم.

رییس هیات ژیمناستیک گیلان تاکید کرد: خوشحالم که هدایت جامعه جوان پارکور به ما سپرده شد، در هر صورت بهتر است به جای برخوردهای سلبی، آن را مدیریت کرد تا کمترین اسیب هم به جامعه و هم به خود ورزشکار وارد شود.

اما پلیس ایران به شدت بدنبال آموزش پارکور به افسران خود است تا از خلاف کاران حرفه ای عقب نماند، از طرفی فدراسیون جهانی ژیمناستیک نیز قصد دارد این رشته را المپیکی کند تا پارکور حرفه ای تر دنبال شود.

از همین رو مجتبی شریفی رییس بخش آقایان کمیته پارکور هیات ژیمناستیک گیلان اظهار داشت: گیلان در رشته پارکور آینده خوبی دارد، در اکثر مناسبتها ورزشکاران ما اقدام به اجرای حرکات زیبای پارکور می کنند و آرام آرام شهرستانها نیز به راه اندازی این رشته علاقمند می شوند.

وی افزود: ابزار و تجهیزات خاصی هم نیاز نداریم، لباسی راحت که حتی می تواند لباس رسمی باشد، کفشی سبک و گاها دستکشی ارزان قیمت. البته اگر بخواهیم در محیط بسته انجامش دهیم به چند جعبه مخصوص نیز نیاز داریم.

رییس بخش آقایان کمیته پارکور هیات ژیمناستیک گیلان در ادامه از اعزام تیم استان به مسابقات پارکور قهرمانی کشور خبر داد و گفت: در همین مدت زمان کوتاهی (سه ماه) که این کمیته تشکیل شده است، کلاس های آموزشی برگزار کرده ایم و مسابقاتی در استانی نیز برپا نمودیم و قهرمانان را به مسابقات قهرمانی کشور اعزام کرده ایم که به دلیل نوپا بودن این رشته هنوز برای کسب عنوان کمی زود است.

اما استقبال از این رشته مختص آقایان نیست، بلکه دخترها نیز از کنج آشپزخانه و لابه لای کتابهای عاشقانه بیرون آمدند و پابه پای پسران، عاشق هیجان و تحرک شدند، نگار عظیمی رییس بخش بانوان کمیته پارکور هیات ژیمناستیک استان گیلان با تایید این مطلب اظهار داشت: جالب اینجاست فقط دخترهای جوان و نوجوان به پارکور علاقمند نشدند بلکه از بین افرادی که برای یادگیری مراجعه می کنند خانومهای بالای 50 سال هم دیده می شوند ولی متاسفانه چون این رشته به تازگی مجوز فعالیت دریافت کرده، در گیلان آنطور که باید و شاید به آن بها داده نشده و با کمبود سالن و سانس و تجهیزات روبه رو هستیم.

وی افزود: اگرچه در حال حاضر بیست سی نفر در کلاس های پارکور ما شرکت می کنند اما جمعیت پارکورکاران گیلان قطعا بسیار بیشتر از این عدد است چراکه تا پیش از این گروه های زیر زمینی و مخفی زیادی در این خصوص شکل گرفته و اکنون نیازی به حضور در کلاس های ما نمی بینند.

نگار عظیمی در پایان تاکید کرد برایش مهم نیست این رشته زیر مجموعه کدام فدراسیون باشد بلکه مهم لذت بردن از پارکور است و بی صبرانه منتظر روزی است که در همه شهرهای گیلان همگانی شود.

کیانوش سقراطی رییس هیات ژیمناستیک گیلان نیز در پاسخ به این آرزوی عظیمی گفته بود: این رشته علاوه بر رشت، در شهرهای لاهیجان، انزلی، رودبار، رستم آباد، لوشان، ماسال و جاهای دیگر راه افتاده و کم کم همه گیر می شود.

حق با این دختر پارکور کار است، برای تراسور فرقی نمی کند زیر مجموعه کدام فدراسیون باشد، مهم برای او لذت بردن از پارکور است تا شهرش را درنوردد و به اصطلاح شهرنوردی کند، امروز دیگر تراسورها می توانند شیطان کوه لاهیجان را میدان مسابقه کنند، از بالای عمارت کلاه فرنگی رشت به پایین بپرند، اسکله بندرانزلی را درنوردند و سد منجیل را هم محل مناقشه کنند، آری پارکور دیگر ممنوع نیست.