خبری که امروز در اخبار نیمروزی شنیدیم،از نظر نگارنده انقدر مهم است که سطوری را بواسطه اهمیت ان تقدیم خواننده محترم نمایم.
ایران را باید، بواسطه قدمت تاریخی، آزمون خطاهای تجربی، ژنتیک و... در بین آن دسته از کشورهایی گذاشت که همواره پتانسل معرفی نخبه های فراوانی را در دنیای علم داشته و دارد. لذا این پتانسیلهای ذاتی متاسفانه معمولا بدرستی استفاده نشده است.
انعقاد قرارداد فروش یک محصول فنی و هایتک به کشوری بمانند اندونزی که خود دارای توانمندیهای شایسته ای است هرگز کار کوچکی نیست. زیرا اندونزی و اساسا کشورهای شرق اسیا آنقدر میدانند و میفهمند که،چه خریده اند؟ این بدان معناست که خود این کشورها بعضا صادرکنندگان معروفی در سازه های رباتیک هستند.
نگارنده چون از چند روز پیش مطلع بودم که این قرارداد بطور قطع با کشور اندونزی عملا انجام شده(ارز آوری حتمی انجام شده) و هرگز یک شعار رسانه ای نیست، برخود لازم میدانم، ضمن ذکر نکات مهم این دستاورد شایسته،نسبت به برخی چالشهای پسا صادرات ان نکاتی را یاداوری کنم.
پیشینه طراحی و ساخت ربات
ربات جراحی سینا ابتدائا در سال ۱۳۹۳ درنمایشگاه اینوتکس ۲۰۱۵ برای نخستین بار رونمایی شد.
دانش فنی آن متعلق به ایران است و نشان میدهد سالها قبل از سال ۹۳مراحل سختی را در طراحی و ساخت آزمایشگاهی آن طی شده است.
هر محصولی در مرحله انبوه سازی، وارد مرحله ای جدید خواهد شد که شرایط خاصی را دارد، لذا ایران برای انبوه سازی ان متوجه روسیه شد.
انبوه سازی این ربات با همکاری پژوهشکده فناوریهای پیشرفته پزشکی، شرکت دانش بنیان نوآوران رباتیک و پزشکی سینای ایران و پژوهشکده تحقیق و توسعه مرکزی روسیه اجرا شده است.
پیشینه گام بلند صادراتی
استارت اولین گامهای صادرات ربات جراحی توسط معاون علمی رییس جمهور در مرداد ماه ۱۴۰۰ برداشته شد و زمانی که دکتر ستاری به صورت مجازی با اقای «بودی گونادی سادیکین »وزیر بهداشت کشور اندونزی این موضوع را رسما مطرح و قول قرارهای بعدی به شرط کارشناسیهای اتی، بسته شد.
در نشستهای دو جانبه بعدی، قراردادی میان شرکت رباتیک سینا(طرف ایرانی) و ایندوفارما(طرف اندونزیایی) به شرط ذیل به امضا رسید.
شرط قرار داد :
ایجاد ۲ مرکز مهارت های پیشرفته جراحی رباتیک از راه دور در ۲ شهر بندونگ و جوکجاکارتا.
چالشهای پیش روی:
هر کشوری که پس از سالها تلاش مستمر به فناوری صادراتی محصولی میرسد که ان محصول،یک تولید انحصار شکن است،بطور عمده با چند چالش جدی و البته جهانی مواجه خواهد بود که ذیلا به برخی از انها اشاره میشود.
۱-رقابت با کشور انحصارگر(آمریکا) یکی از مهمترین ،حساس ترین و اساسی ترین چالشی است که کشورمان در آینده باآن مواجه خواهد بود. زیرا بازاریابی،اقناع مراکز درمانی جهان در خرید محصول،بازدهی و عملکرد محصول ،مهمترین ویژگیهایی هستند که کشور باید در استراتژی اینده خود مدنظر داشته باشد.
۲-توان لجستیکی و خدمات پس از فروش(پشتیبانی سازه ای و آموزشی)یکی دیگر از عرصه هایی است که ایران،باید مراقبت کند،تامشتریان و خریداران ،رنجیده نشوند، ودر حقیقت، محصولی را ارائه کند تا از هر حیث قادر باشد، تهاجم کشور رقیب و انحصار گر را در بازار رقابت مهار کند.
۳-کیفیت و مرغوبیت تولید و میزان دقت و تاب آوری معقول محصول ارائه شده در یک بازه زمانی استاندارد جهانی.(یا حتی فرا استاندارد)بدین معنا که،هرچقدر دوره استهلاک سازه ای محصول ،تاب اوری بیشتری داشته باشد، به همان میزان، کشورهای رقیب ،از راه بدر خواهند شد.
۴-توان بروز آوری و آپدیت مدلهای جدید در محصول صادراتی : هر محصول صادراتی،چه بخواهیم، و چه نخواهیم،از دو منظر مورد تهدید و مخاطره قرار دارد :
اولا،کشور مقصد صادرات، قطعا تلاش میکند تا از توان فنی مهندسی معکوس، اقدام به رمزگشایی آن محصول کرده تا خود بتواند آنرا تولید نماید. ثانیا،باتوجه به مقتضیات نیاز سنجی درمانی،یا تکنولوژیکی الکترونیکی و سایبرنیتیکی،الزام جدی است که کشور پشتیبان(صادر کننده)قادر باشد، مرتب مدلهای جدید را به جهان ارائه کرده،و فاصله معقول خودرا با رقبا حفظ کند.
نتیجه گیری.
یکی از آرزوهای همیشگی نگارنده، ورود کشورمان در عرصه های تجارت و اقتصاد بین الملل است،و بطور شفاف،همواره متذکر بوده ام که، تا زمانیکه،تئوریها،ایده ها و یا حتی تولیدات اختراعی و هایتک در کشور،نتواند از حالت، مدل و مینی فاکتوری به تولید وصادرات انبوه ،توام با تولید ثروت در کشور شود،هیچ فایده ای ندارد.
اما از طرفی، هر ایده ای که منجر به تولید محصول با مشخصه و اصالت حقیقی شده باشد،در واقع ورود به مرحله دیگری از اقتصاد و تجارت شده،که آداب حرفه ای خودرا در جهان کنونی میطلبد.
لذا اقناع کشور مقصد صادرات،اولین گامهایی است (البته مهم)که برداشته ایم، اما گام نهادن در این عرصه، مثال راه رفتن روی لبه تیغ است. و اگر چنانچه،مولفه های یک محصول برندینگ را حفظ نکنیم، ویا رفتارهای حرفه ای برند سازی صادراتی بین المللی نداشته باشیم،خیلی زود، در گرگ بازار رقابت جهانی محو خواهیم شد.
این یادداشت انذار گونه را نوشتم تا مسئولین محترم، اولا، قدر این لحظه و این قدرت علمی را بدانند، ثانیا، بطور جدی بدانند که اگر، کمترین کوتاهی و اشتباه را در مسیر برندینگ سازی محصول صادراتی کنند، شک نکنند که محو خواهند شد و اثری بجز یک خاطره از اخبار ساعت ۱۴ مورخه ۱۴۰۰/۹/۱۹نخواهد ماند.